Tóm tắt: Bài viết tập trung phân tích sự cần thiết của việc “Xây dựng người phụ nữ Cần Thơ thời đại mới - năng động sáng tạo, khỏe mạnh, nghĩa tình, yêu gia đình, yêu quê hương đất nước”. Trọng tâm là phân tích những thành tựu đã đạt được của phụ nữ Cần Thơ trên các lĩnh vực như: kinh tế, chính trị, văn hóa – xã hội và những áp lực, thách thức mà phụ nữ phải đối mặt hiện nay. Trên cơ sở đó, tác giả đề xuất một số giải pháp nhằm phát huy vai trò của phụ nữ trong công cuộc phát triển bền vững của thành phố Cần Thơ; góp phần khẳng định vị thế của người phụ nữ Cần Thơ trong thời đại mới.

Từ khóa: phụ nữ, Cần Thơ, xây dựng

Mở đầu

Nghị quyết Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIII của Đảng khẳng định: “Xây dựng người phụ nữ Việt Nam thời đại mới. Nâng cao chất lượng nguồn nhân lực nữ, đáp ứng yêu cầu phát triển bền vững và hội nhập quốc tế...”[1]; cũng trongĐại hội đại biểu Phụ nữ toàn quốc lần thứ XIII, nhiệm kỳ 2022-2027 đã phát động phong trào thi đua: “Xây dựng người Phụ nữ Việt Nam thời đại mới”với các tiêu chí: có tri thức, có đạo đức, có sức khỏe, có trách nhiệm với bản thân, gia đình, xã hội và đất nước; đóng góp quan trọng vào công cuộc phát triển đất nước trong tình hình mới.

Ngày nay, vai trò của phụ nữ ngày càng được khẳng định trên nhiều lĩnh vực của đời sống xã hội. Đặc biệt, tại thành phố Cần Thơ – trung tâm của vùng Đồng bằng sông Cửu Long, phụ nữ không chỉ đóng góp quan trọng vào sự phát triển kinh tế, văn hóa, giáo dục mà còn giữ gìn và phát huy những giá trị truyền thống tốt đẹp của gia đình và xã hội.Tuy nhiên, bên cạnh những cơ hội, phụ nữ Cần Thơ cũng đang đối mặt với nhiều thách thức. Điều này đòi hỏi mỗi người phụ nữ cần không ngừng phấn đấu để trở thành hình mẫu “năng động - sáng tạo, khỏe mạnh, nghĩa tình, yêu gia đình, yêu quê hương đất nước”.Qua đó, góp phần xây dựng một xã hội phát triển bền vững, văn minh, tiến bộ, nơi phụ nữ có cơ hội khẳng định bản thân và đóng góp nhiều hơn cho cộng đồng.

1. Sự cần thiết của việc “Xây dựng người phụ nữ Cần Thơ thời đại mới - năng động sáng tạo, khỏe mạnh, nghĩa tình, yêu gia đình, yêu quê hương đất nước”

Trong bối cảnh hiện nay, khi thành phố Cần Thơ đang phát triển mạnh mẽ và hội nhập quốc tế sâu rộng, việc xây dựng hình mẫu người phụ nữ thời đại mới là một yêu cầu cấp thiết không chỉ đáp ứng yêu cầu phát triển của thành phố mà còn đóng góp vào sự phát triển chung của cả đất nước. Sự cần thiết này thể hiện qua một số nội dung sau:

Thứ nhất, xây dựng người phụ nữ năng động, sáng tạo. Trong bối cảnh xã hội hiện đại, sự năng động và sáng tạo là yếu tố quan trọng giúp người phụ nữ phát triển bản thân và đóng góp tích cực vào sự nghiệp chung. Phụ nữ thời đại mới cần chủ động nắm bắt cơ hội, làm chủ công nghệ, phát huy khả năng sáng tạo trong công việc, học tập, và các hoạt động cộng đồng. Việc xây dựng người phụ nữ năng động, sáng tạo không chỉ giúp nâng cao chất lượng cuộc sống cá nhân mà còn tạo ra những đóng góp giá trị cho sự phát triển của xã hội.

Thứ hai, xây dựng người phụ nữ khỏe mạnh. Sức khỏe là yếu tố nền tảng để phụ nữ có thể thực hiện được các mục tiêu trong cuộc sống. Phụ nữ cần chú trọng việc rèn luyện thể chất, duy trì lối sống lành mạnh để luôn khỏe mạnh về thể chất và tinh thần. Ngoài ra, sức khỏe tinh thần và khả năng quản lý cảm xúc cũng rất quan trọng, giúp người phụ nữ duy trì sự cân bằng trong cuộc sống gia đình và công việc, đồng thời đối diện với thử thách một cách bình tĩnh, tự tin.

Thứ ba, xây dựng người phụ nữ nghĩa tình, yêu thương gia đình. Gia đình luôn là giá trị cốt lõi trong cuộc sống mỗi con người và người phụ nữ đóng vai trò trung tâm trong xây dựng hạnh phúc gia đình. Việc xây dựng người phụ nữ nghĩa tình, yêu thương gia đình không chỉ giúp gắn kết các thành viên trong gia đình mà còn tạo nên một môi trường nuôi dưỡng tình yêu thương, sự chăm sóc và sẻ chia trong cộng đồng. Người phụ nữ phải là người biết chăm lo vì gia đình nhưng cũng phải giữ cho mình một không gian cá nhân để phát triển.

Thứ tư, xây dựng người phụ nữ yêu quê hương, đất nước. Người phụ nữ Cần Thơ thời đại mới không chỉ chú trọng đến sự phát triển cá nhân mà còn cần có trách nhiệm với cộng đồng, với quê hương và đất nước. Yêu quê hương đất nước là lòng tự hào dân tộc, là sự gắn bó và đóng góp cho sự phát triển của địa phương và quốc gia. Việc xây dựng người phụ nữ có lòng yêu nước sâu sắc sẽ góp phần duy trì và phát huy những giá trị văn hóa truyền thống, đồng thời thúc đẩy sự phát triển bền vững của cộng đồng.

Nhìn chung, việc xây dựng người phụ nữ Cần Thơ thời đại mới không chỉ là một yêu cầu cấp thiết trong công cuộc phát triển của thành phố mà còn là một nhiệm vụ quan trọng trong việc xây dựng một xã hội văn minh, phát triển bền vững. Cần tạo ra một môi trường thuận lợi để phụ nữ có thể phát huy hết năng lực của mình, từ đó góp phần vào sự phát triển toàn diện của gia đình, xã hội và đất nước.

2. Những thành tựu nổi bật của phụ nữ Cần Thơ trong các lĩnh vực: kinh tế, chính trị, văn hóa, giáo dục, xã hội

Về kinh tế, phụ nữ Cần Thơ đã tích cực tham gia vào các hoạt động kinh tế, đặc biệt trong lĩnh vực nông nghiệp và kinh tế nông thôn. Họ đi đầu trong việc áp dụng khoa học - kỹ thuật vào sản xuất, chuyển đổi cơ cấu cây trồng, vật nuôi, góp phần quan trọng vào phát triển kinh tế địa phương. Phụ nữ chiếm 50,41% dân số thành phố Cần Thơ, với lực lượng lao động nữ trên 338.000 người[2]. Họ tham gia tích cực vào các hoạt động kinh tế, từ sản xuất nông nghiệp đến kinh doanh, dịch vụ, góp phần quan trọng vào sự phát triển kinh tế của thành phố.

Về chính trị, phụ nữ Cần Thơ ngày càng khẳng định vai trò trong các vị trí lãnh đạo và quản lý. Nhiều chị em đã tham gia vào Hội đồng nhân dân, Ủy ban nhân dân và các tổ chức chính trị - xã hội, đóng góp tích cực vào việc hoạch định và thực thi chính sách địa phương. Tỷ lệ nữ đại biểu Hội đồng nhân dân nhiệm kỳ 2016-2021 ở cấp thành phố là 23,64%, cấp quận, huyện là 29,07%, và cấp xã, phường là 26,15%. Đặc biệt, 68% Ủy ban nhân dân các cấp và 70% cơ quan Đảng, Nhà nước, tổ chức chính trị - xã hội có lãnh đạo chủ chốt là nữ[3].

Về văn hóa – xã hội, phụ nữ Cần Thơ đã và đang giữ vai trò quan trọng trong việc bảo tồn và phát huy các giá trị văn hóa truyền thống. Họ tham gia tích cực vào các hoạt động văn nghệ, lễ hội, góp phần giữ gìn bản sắc văn hóa địa phương. Phụ nữ chiếm tỷ lệ lớn trong đội ngũ giáo viên, giảng viên, cán bộ quản lý giáo dục. Họ không ngừng nâng cao trình độ chuyên môn, đóng góp vào việc cải thiện chất lượng giáo dục tại địa phương.Ngoài ra, phụ nữ Cần Thơ còn tích cực tham gia các hoạt động xã hội, từ thiện, góp phần xây dựng cộng đồng đoàn kết, nghĩa tình. Họ cũng đóng vai trò quan trọng trong việc giáo dục con cái, xây dựng gia đình hạnh phúc, góp phần ổn định xã hội.

Bên cạnh những thành tựu vẫn còn có những thách thức, khó khăn đối với phụ nữ Cần Thơ như:

Áp lực công việc và gia đình, phụ nữ hiện đại phải cân bằng giữa công việc và trách nhiệm gia đình, dẫn đến áp lực lớn về thời gian và sức khỏe.

Tỷ suất sinh giảm, trong vòng một thập kỷ qua, tỷ suất sinh của phụ nữ ở TP Cần Thơ giảm, đặc biệt giảm sâu vào năm 2023, ở mức 1,44 con/phụ nữ, thấp hơn mức sinh thay thế là 2,1 con/phụ nữ. Điều này đặt ra thách thức về duy trì và phát triển nguồn nhân lực trong tương lai[4].

Bình đẳng giới, mặc dù đã có nhiều tiến bộ, nhưng phụ nữ vẫn đối mặt với những định kiến giới, hạn chế cơ hội thăng tiến và tham gia vào các lĩnh vực quan trọng.

Chuyển đổi số và hội nhập, sự phát triển nhanh chóng của công nghệ và xu hướng hội nhập quốc tế đặt ra yêu cầu phụ nữ phải không ngừng học hỏi, nâng cao kỹ năng để thích ứng, nếu không sẽ bị tụt hậu.

Sức khỏe và phúc lợi, phụ nữ, đặc biệt là ở khu vực nông thôn, còn gặp nhiều khó khăn trong việc tiếp cận dịch vụ y tế chất lượng, chăm sóc sức khỏe sinh sản và phúc lợi xã hội.

3. Một số giải pháp góp phần “Xây dựng người phụ nữ Cần Thơ thời đại mới - năng động sáng tạo, khỏe mạnh, nghĩa tình, yêu gia đình, yêu quê hương đất nước”

Để góp phần xây dựng người phụ nữ Cần Thơ thời đại mới với những phẩm chất năng động, sáng tạo, khỏe mạnh, nghĩa tình, yêu gia đình, yêu quê hương đất nước, cần quan tâm đến một số giải pháp như:

Thứ nhất, nâng cao nhận thức và trình độ của phụ nữ. Một trong những giải pháp để xây dựng người phụ nữ Cần Thơ thời đại mới là nâng cao nhận thức và trình độ của phụ nữ. Các cấp hội phụ nữ, tổ chức xã hội cần tích cực tuyên truyền, vận động phụ nữ chủ động học tập, nâng cao trình độ học vấn và kỹ năng nghề nghiệp. Để đạt được điều này, cần mở rộng các chương trình đào tạo, hội thảo, các lớp học kỹ năng sống, kỹ năng làm việc, kỹ năng lãnh đạo, quản lý. Đồng thời, tạo ra các cơ hội cho phụ nữ tiếp cận với các khóa học trực tuyến, các chương trình phát triển nghề nghiệp, khởi nghiệp, nhằm giúp họ nâng cao năng lực và bắt kịp xu hướng công nghệ hiện đại.

Thứ hai, cải thiện sức khỏe thể chất và tinh thần cho phụ nữ. Sức khỏe thể chất và tinh thần là yếu tố quan trọng giúp phụ nữ phát triển toàn diện. Cần tạo ra môi trường để phụ nữ có thể chăm sóc sức khỏe bản thân, từ thể chất đến tinh thần. Các hội, đoàn thể, các cơ quan, đơn vịthường xuyên tổ chức các chương trình thể dục thể thao, các hoạt động ngoài trời để phụ nữ duy trì sức khỏe, đồng thời tổ chức các lớp tập huấn về chế độ dinh dưỡng và chăm sóc sức khỏe. Ngoài ra, cần có nhiều hơn nữacác hoạt động hỗ trợ tinh thần cho phụ nữ, giúp họ vượt qua áp lực công việc và cuộc sống. Các chương trình tư vấn tâm lý, các buổi giao lưu, chia sẻ cũng cần được tăng cường để phụ nữ cảm thấy an tâm và tự tin trong cuộc sống.

Thứ ba, thúc đẩy tinh thần nhân ái và trách nhiệm với cộng đồng. Phụ nữ Cần Thơ tiếp tục phát huy tinh thần nhân ái, giúp đỡ cộng đồng và lan tỏa tình yêu thương trong xã hội. Các tổ chức phụ nữ nên khuyến khích phụ nữ tham gia các hoạt động thiện nguyện, hỗ trợ những người có hoàn cảnh khó khăn, đóng góp vào việc xây dựng cộng đồng văn minh, nghĩa tình. Đồng thời, phụ nữ tích cực tham gia vào các hoạt động bảo vệ môi trường, xây dựng xã hội lành mạnh và phát triển bền vững. Cùng với đó, các phong trào "Phụ nữ vì cộng đồng", "Phụ nữ bảo vệ môi trường" cần được đẩy mạnh và nhân rộng để phụ nữ thực sự trở thành lực lượng tiên phong trong các hoạt động bảo vệ cộng đồng và môi trường.

Thứ tư, xây dựng gia đình hạnh phúc và gìn giữ giá trị truyền thống. Gia đình là nền tảng của xã hội, và phụ nữ luôn là người giữ lửa trong gia đình. Vì vậy, xây dựng gia đình hạnh phúc là một giải pháp quan trọng để xây dựng người phụ nữ Cần Thơ thời đại mới. Phụ nữ cần phát huy vai trò trong việc nuôi dạy con cái, tạo ra môi trường sống đầy đủ yêu thương và sự quan tâm. Đồng thời, phụ nữ cần tích cực tham gia các phong trào tôn vinh gia đình, giữ gìn và phát huy các giá trị truyền thống của gia đình Việt Nam hoặc tham các lớp học về kỹ năng nuôi dạy con cái, các chương trình giáo dục gia đình để giúp phụ nữ có thể chăm sóc gia đình tốt hơn.

Thứ năm, phát huy vai trò của phụ nữ trong phát triển kinh tế - xã hội. Để phụ nữ có thể đóng góp mạnh mẽ vào sự phát triển kinh tế - xã hội, cần có các chính sách khuyến khích và tạo điều kiện thuận lợi cho phụ nữ khởi nghiệp và phát triển kinh tế. Chính quyền và các tổ chức tiếp tục tạo ra các chương trình hỗ trợ tài chính, cho vay vốn ưu đãi, cũng như tổ chức các khóa đào tạo về quản lý kinh doanh, marketing, và khởi nghiệp cho phụ nữ. Đồng thời, xây dựng các mô hình hỗ trợ phụ nữ trong phát triển nghề nghiệp, thúc đẩy phụ nữ tham gia vào các ngành nghề mũi nhọn của thành phố như công nghệ thông tin, công nghiệp chế biến, và du lịch.

Thứ sáu, tạo môi trường thuận lợi để phụ nữ phát triển toàn diện. Môi trường sống và làm việc có vai trò vô cùng quan trọng trong việc thúc đẩy sự phát triển của phụ nữ. Tiếp tục tạo ra một môi trường bình đẳng, tôn trọng quyền lợi của phụ nữ, đồng thời thúc đẩy các chính sách bảo vệ phụ nữ trong công việc. Tiếp tục thực hiện các chính sách bảo vệ quyền lợi phụ nữ, như chính sách về lao động, về chế độ thai sản, về quyền bình đẳng trong môi trường làm việc. Tăng cường các chương trình đào tạo, tư vấn nghề nghiệp, và hỗ trợ các chính sách gia đình cho phụ nữ, giúp họ dễ dàng cân bằng giữa công việc và cuộc sống gia đình.

Kết luận

"Xây dựng người phụ nữ Cần Thơ thời đại mới - năng động sáng tạo, khỏe mạnh, nghĩa tình, yêu gia đình, yêu quê hương đất nước" khẳng định vai trò quan trọng của phụ nữ trong việc xây dựng xã hội và đất nước; đặc biệt là trong bối cảnh hiện nay, khi các giá trị xã hội đang có những thay đổi mạnh mẽ. Phụ nữ Cần Thơ, với bản sắc văn hóa và truyền thống yêu nước, đã và đang đóng góp tích cực vào sự phát triển của thành phố và đất nước. Tin tưởng rằng người phụ nữ Cần Thơ sẽ tiếp tục phát huy những phẩm chất tốt đẹp, góp phần xây dựng thành phố Cần Thơ ngày càng phát triển mạnh mẽ, hạnh phúc và bền vững. Đây không chỉ là trách nhiệm của các cấp, các ngành mà còn là sự nỗ lực của mỗi người phụ nữ Cần Thơ trong việc phấn đấu, vươn lên và cống hiến cho sự nghiệp chung của cộng đồng.

 

Tài liệu tham khảo:

1. Đảng Cộng sản Việt Nam (2021), Văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIII, tập 1, trang 169, Nxb. Chính trị quốc gia Sự thật, Hà Nội.

2. Phụ nữ góp phần phát triển TP Cần Thơ xứng tầm với vai trò Trung tâm vùng Đồng bằng sông Cửu Long, https://vwu.vn/web/guest/tin-chi-tiet/-/chi-tiet/phu-nu-gop-phan-phat-trien-tp-can-tho-xung-tam-voi-vai-tro-trung-tam-vung-%C4%91ong-bang-song-cuu-long-42249-403.html?utm_source=chatgpt.com

3.Cần Thơ: 10 năm triển khai thực hiện Luật Bình đẳng giới, https://tapchicongsan.org.vn/web/guest/van_hoa_xa_hoi/-/2018/47377/can-tho--10-nam-trien-khai-thuc-hien-luat-binh-dang-gioi.aspx?utm_source=chatgpt.com#

4. Cần Thơ trước áp lực mục tiêu tăng mức sinh,  https://baocantho.com.vn/can-tho-truoc-ap-luc-muc-tieu-tang-muc-sinh-a180663.html?utm_source=chatgpt.com

 

ThS. Nguyễn Bé Lê - Phó Trưởng Phòng Quản lý đào tạo và nghiên cứu khoa học Trường Chính trị thành phố Cần Thơ