Nghiên cứu khoa học - thực tế
Tư tưởng Hồ Chí Minh về khát vọng xây dựng đất nước ngày càng tươi đẹp, tiến bộ, hạnh phúc


Tóm tắt:

Lịch sử dựng nước và giữ nước của dân tộc Việt Nam là minh chứng sinh động cho hành trình bền gan, vững chí của tất cả người dân Việt Nam trong công cuộc tự khẳng định nội lực của chính mình. Nội lực ấy được phát xuất từ khát vọng cháy bỏng của Chủ tịch Hồ Chí Minh: Độc lập – Tự do – Hạnh phúc. Đã 94 mùa xuân từ khi Nhân dân ta có Đảng, khát vọng độc lập, tự do, hạnh phúc, phồn vinh luôn là mạch chảy xuyên suốt, làm nên những mùa xuân của Đảng, Nhân dân, đất nước. Cùng với sự lãnh đạo của Đảng Cộng sản Việt Nam, dân tộc Việt Nam quyết tâm hiện thực hóa khát vọng xây dựng Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa “Dân giàu, nước mạnh, dân chủ, công bằng, văn minh”.

Từ khoá: Khát vọng, tươi đẹp, tiến bộ, hạnh phúc

1. Mở đầu

Sinh thời, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã rất coi trọng vai trò của việc nhận thức và phát huy các động lực trong cách mạng. Kế thừa và vận dụng sáng tạo tư tưởng Hồ Chí Minh trong thời kỳ đổi mới đất nước, Đại hội XIII của Đảng đã xác định: “Khơi dậy mạnh mẽ tinh thần yêu nước, ý chí tự cường dân tộc, sức mạnh đại đoàn kết toàn dân tộc và khát vọng phát triển đất nước phồn vinh, hạnh phúc”[2, tr.119]. Có thể nói, điểm nhấn mới trong nhận thức về động lực của Đại hội XIII là phát huy mạnh mẽ ý chí tự cường dân tộc, khơi dậy khát vọng phát triển đất nước phồn vinh, hạnh phúc. Và Đại hội XIII đã xác định sáu nhiệm vụ trọng tâm của toàn bộ nhiệm kỳ là "khơi dậy khát vọng phát triển đất nước phồn vinh, hạnh phúc; giữ gìn và phát huy giá trị văn hóa, sức mạnh con người Việt Nam trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc, hội nhập quốc tế". Nếu như trước đây, khi đất nước bị xâm lược thì khát vọng độc lập, tự do là động lực to lớn đưa cả dân tộc vào cuộc hành quân vĩ đại đấu tranh chống ngoại xâm, giải phóng dân tộc giành độc lập, tự do, thì ngày nay, khát vọng phát triển đất nước phồn vinh, hạnh phúc, không cam chịu đói nghèo, tụt hậu là động lực to lớn đưa cả dân tộc vào công cuộc phấn đấu vì một nước Việt Nam phát triển, thịnh vượng, dân giàu, nước mạnh, dân chủ, công bằng, văn minh. Đây là một điểm rất mới, một điểm nhấn quan trọng của Đảng ta tiếp nối hành trình? khát vọng Hồ Chí Minh: “Việt Nam độc lập, tự do, hạnh phúc, dân chủ, phồn vinh, hùng cường, sánh vai với các cường quốc năm châu” [1, tr.01]

2. Nội dung

          2.1. Khát vọng xây dựng đất nước ngày càng tươi đẹp, tiến bộ, hạnh phúc của Chủ tịch Hồ Chí Minh

Ngày 05/6/1911, tại bến cảng Nhà Rồng, người thanh niên yêu nước Nguyễn Tất Thành bắt đầu chuyến hành trình sang Pháp trên con tàu mang tên Amiral Latouche Tresville  với khát vọng cháy bỏng là để tìm “Tự do cho đồng bào tôi, độc lập cho Tổ quốc tôi” [3, tr.112). Khát vọng đó đã cùng Người bôn ba gần 30 năm, qua 3 đại dương, 4 châu lục, 28 nước với hoạt động thực tiễn sôi nổi và đầy gian khổ nhưng Nguyễn Ái Quốc luôn sắt son một ý chí thực hiện khát vọng: "Tôi chỉ có một sự ham muốn, ham muốn tột bậc, là làm sao cho nước ta được hoàn toàn độc lập, dân ta được hoàn toàn tự do, đồng bào ai cũng có cơm ăn áo mặc, ai cũng được học hành" [5, tr.187). Ý chí, khát vọng của Chủ tịch Hồ Chí Minh là phải thức tỉnh đồng bào, đánh thức toàn dân tự mình mà giải phóng cho ta; tự mình mà thoát khỏi nghèo nàn lạc hậu. Người đã từng bước hiện thực hoá khát vọng qua thực tiễn hoạt động cách mạng trong phong trào cộng sản và công nhân quốc tế, đặc biệt là trong quá trình Người trực tiếp lãnh đạo cách mạng Việt Nam. Thành quả đó đã khẳng định được ý chí tự lực, tự cường và một khát vọng lớn, mang tầm nhìn thời đại của lãnh tụ Hồ Chí Minh [1].

2.1.1. Khát vọng độc lập cho dân tộc

Hành trình 10 năm (1911-1920) đã giúp người thanh niên yêu nước Nguyễn Tất Thành nhận thức và vạch rõ bản chất của chủ nghĩa tư bản, đồng thời tìm tòi, khảo nghiệm và đánh giá cách mạng thế giới. Tháng 7 năm 1920, Nguyễn Ái Quốc đọc Sơ thảo lần thứ nhất những luận cương về vấn đề dân tộc và vấn đề thuộc địa của V.I.Lênin, Người khẳng định “Muốn cứu nước và giải phóng dân tộc không có con đường nào khác con đường cách mạng vô sản” [6, tr.30]. Tìm thấy con đường cứu nước sau khi tiếp thu chủ nghĩa Mác - Lênin, Nguyễn Ái Quốc khẳng định con đường cách mạng giải phóng dân tộc chỉ có thể là cuộc cách mạng vô sản. Nguyễn Ái Quốc ra sức tuyên truyền chủ nghĩa Mác-Lênin bằng nhiều cách: Tổ chức bồi dưỡng cán bộ, viết sách, báo… làm cho các tầng lớp nhân dân nhận thức đúng đắn về trách nhiệm tự giải phóng mình.

Ngày 3/2/1930, Lãnh tụ Nguyễn Ái Quốc đã sáng lập Đảng Cộng sản Việt Nam với cương lĩnh chiến lược: đánh đuổi đế quốc, đánh đổ phong kiến, giành độc lập dân tộc, thống nhất đất nước, đi lên chủ nghĩa xã hội. Sau 30 năm hoạt động ở nước ngoài, ngày 28/1/1941, Người đã trở về Tổ quốc cùng Trung ương Đảng lãnh đạo phong trào cách mạng giải phóng dân tộc, giành độc lập cho dân tộc, tự do cho đồng bào ta. Tháng 8 năm 1945, khi thời cơ cách mạng xuất hiện, Hồ Chí Minh có thư kêu gọi Tổng khởi nghĩa, Người nêu rõ: “Giờ quyết định cho vận mệnh dân tộc ta đã đến. Toàn quốc đồng bào hãy đứng dạy đem sức ta mà tự giải phóng cho ta”  [4, tr.209]. 

Ngày 02/9/1945, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã đọc tuyên ngôn độc lập và khẳng định với thế giới “…Nước Việt Nam có quyền được hưởng tự do và độc lập, và sự thật đã thành một nước tự do độc lập. Toàn thể dân tộc Việt Nam quyết đem tất cả tinh thần và lực lượng, tính mạng và của cải để giữ vững quyền tự do, độc lập ấy” [5, tr.3]. Đây là kết quả của hoài bảo, tâm huyết và hiện thực hoá khát vọng độc lập, tự do, hạnh phúc cho dân tộc Việt Nam của Hồ Chí Minh.  

2.1.2. Khát vọng ấm no, hạnh phúc cho Nhân dân

Khi khát vọng đất nước ta hoàn toàn độc lập trở thành hiện thực, thì khát vọng ấm no, hạnh phúc của Nhân dân đã trở thành động lực và mục tiêu hành động của toàn Đảng, Chính phủ và Chủ tịch Hồ Chí Minh. Trước muôn vàn khó khăn, thử thách, thế nước như ngàn cân treo sợi tóc mà Nhà nước Việt Nam dân chủ cộng hòa non trẻ vừa mới ra đời dưới sự lãnh đạo của Chủ tịch Hồ Chí Minh và Đảng ta đã phải đương đầu đó là nạn đói, nạn dốt, giặc ngoại xâm… Chủ tịch Hồ Chí Minh lại một lần nữa thể hiện ý chí, nghị lực, bản lĩnh vượt qua những thử thách quyết liệt để thực hiện khát vọng giữ vững độc lập, tự do, hạnh phúc, phồn vinh dân tộc. Trong phiên họp đầu tiên của Hội đồng Chính phủ ngày 03/9/1945, Người đã nêu lên những nhiệm vụ cấp bách của chính quyền đó là diệt giặc đói, giặc dốt và giặc ngoại xâm. Để thực hiện các nhiệm vụ và giải pháp cấp bách, Người đặc biệt chú trọng việc nâng cao dân trí, phục vụ công cuộc xây dựng và phát triển đất nước giàu mạnh. Người chỉ rõ, trước đây thực dân Pháp cai trị đã thực hiện chính sách ngu dân để lừa dối, bóc lột dân ta, có tới 95% đồng bào ta không biết chữ “Nay chúng ta đã giành được quyền độc lập. Một trong những công việc phải thực hiện cấp tốc trong lúc này là nâng cao dân trí”. Người kêu gọi “… Mọi người Việt Nam phải hiểu biết quyền lợi của mình, bổn phận của mình, phải có kiến thức mới để có thể tham gia vào công cuộc xây dựng nước nhà và trước hết phải biết đọc, biết viết chữ quốc ngữ” [5, tr.40].

2.1.3. Khát vọng xây dựng đất nước ngày càng giàu đẹp, tiến bộ hơn

Trong tác phẩm Di chúc, để chống lại những gì đã cũ kỹ, hư hỏng, để tạo ra những cái mới mẻ, tốt tươi, Hồ Chí Minh đã nêu kế hoạch xây dựng lại thành phố và làng mạc đẹp đẽ, đàng hoàng hơn trước chiến tranh. Khôi phục và mở rộng các ngành kinh tế. Phát triển công tác vệ sinh, y tế. Sửa đổi chế độ giáo dục cho hợp với hoàn cảnh mới của nhân dân. Trồng cây thành rừng tốt cho phong cảnh, lợi cho nông nghiệp… Người mong muốn toàn Đảng, toàn dân ta đoàn kết phấn đấu, xây dựng một nước Việt Nam hòa bình, thống nhất, độc lập, dân chủ và giàu mạnh và góp phần xứng đáng với sự nghiệp cách mạng thế giới. Di chúc của Chủ tịch Hồ Chí Minh được coi như Quốc bảo xây dựng lại và phát triển đất nước “đàng hoàng, to đẹp” theo tinh thần đổi mới cùng nhịp bước, xu hướng với thế giới.

          2.1.4. Khát vọng đưa dân tộc Việt Nam bước tới đài vinh quang, sánh vai với các cường quốc năm châu

Ngày 05/9/1945, trong thư gửi các học sinh nhân ngày khai trường đầu tiên của nước Việt Nam Dân chủ cộng hòa, Chủ tịch Hồ Chí Minh viết: “Sau 80 năm trời nô lệ làm cho nước nhà bị yếu hèn, ngày nay chúng ta cần phải xây dựng lại cơ đồ mà tổ tiên đã để lại cho chúng ta, làm sao cho chúng ta theo kịp các nước khác trên hoàn cầu. Trong công cuộc kiến thiết đó, nước nhà trông mong chờ đợi ở các em rất nhiều. Non sông Việt Nam có trở nên tươi đẹp hay không, dân tộc Việt Nam có bước tới đài vinh quang để sánh vai với các cường quốc năm châu được hay không, chính là nhờ một phần lớn ở công học tập của các em”. [5, tr.35]. Theo Hồ Chí Minh, khát vọng muốn trở thành hiện thực phải trên cơ sở quyết tâm, đồng tâm, tự lực, tự cường, đổi mới, sáng tạo. Nói về ý chí độc lập và lòng khát khao tự do, Người khẳng định “đem sức ta mà tự giải phóng cho ta”; “dù hy sinh tới đâu, dù phải đốt cháy cả dãy Trường Sơn cũng phải kiên quyết dành cho được độc lập dân tộc”. Trong Tuyên ngôn Độc lập Người đã khẳng định: “Một dân tộc đã gan góc chống ách nô lệ của Pháp hơn 80 năm nay, một dân tộc đã gan góc đứng về phe Đồng minh chống phát xít mấy năm nay, dân tộc đó phải được tự do! Dân tộc đó phải được độc lập!” [5, tr.3]

Người chú trọng kết hợp sức mạnh dân tộc mà hạt nhân là sức mạnh của khối đại đoàn kết toàn dân tộc với sức mạnh thời đại; nguồn lực nội sinh và nguồn lực ngoại sinh, trong đó nguồn nội lực của dân tộc, nhất là giá trị văn hóa và sức mạnh của con người Việt Nam là quan trọng nhất. Người gắn mục tiêu của dân tộc là độc lập dân tộc và chủ nghĩa xã hội với mục tiêu của thời đại là hòa bình, độc lập dân tộc, dân chủ và tiến bộ xã hội.

Nói đến phát triển thì phải luôn luôn sáng tạo, đổi mới. Theo chỉ dẫn của Hồ Chí Minh, tình hình khách quan thay đổi hàng giờ hàng phút, xã hội ngày một phát triển nên tư tưởng hành động cũng phải phát triển theo. Nếu bảo thủ, trì trệ, máy móc, giữ nếp cũ thì không những không phát triển mà có nguy cơ thất bại. Người viết: “Phải biết rằng tình hình khách quan thay đổi hàng giờ hàng phút, một chủ trương của ta hôm nay đúng đắn, hôm sau đã không hợp thời nữa, nếu ta không tỉnh táo kiểm điểm những tư tưởng hành vi của ta để bỏ đi những cái quá thời, sai hỏng, nhất định ta sẽ không theo kịp tình thế, ta sẽ bị bỏ rơi, bị các bạn tỉnh táo nhanh nhẹn hơn vượt đi trước” [6, tr.28]. Đổi mới, sáng tạo vừa là đường dẫn vừa là linh hồn của phát triển.

            2.2. Vận dụng tư tưởng Hồ Chí Minh về khát vọng xây dựng đất nước tươi đẹp, tiến bộ và phát triển vào thực tiễn tại thành phố Cần Thơ

Nối tiếp khát vọng xây dựng đất nước ngày càng tươi đẹp, tiến bộ, hạnh phúc của Hồ Chí Minh, một trong những thành tố quan trọng mà Đảng ta đặt ra trong chủ đề của Đại hội XIII là cần phải “khơi dậy khát vọng phát triển đất nước, phát huy ý chí, sức mạnh đoàn kết toàn dân tộc kết hợp với sức mạnh thời đại” [2, tr.137]. Đó là khát vọng bắt nguồn từ niềm tin vững chắc vào cơ đồ, tiềm lực, vị thế và uy tín của đất nước sau hơn 35 năm tiến hành công cuộc đổi mới; vào bản lĩnh và những kinh nghiệm dày dạn mà Đảng, Nhân dân ta đã kiểm nghiệm, đúc kết trong thực tiễn lao động, sáng tạo suốt mấy chục năm qua. Đó cũng không phải là khát vọng giản đơn, xuôi chiều, mà là khát vọng được bồi đắp trên cơ sở phân tích, dự báo, lường đoán kỹ lưỡng những thời cơ, thuận lợi có thể nắm bắt, phát huy; đồng thời, tỉnh táo cân nhắc, tính toán những khó khăn, thách thức bên ngoài, những yếu kém, trở ngại bên trong cần phải kiên quyết khắc phục, thích ứng, nhạy bén chớp thời cơ, chủ động ứng phó với nguy cơ, chuyển hóa nguy cơ thành vận hội phát triển. Đây chính là một khát vọng, một niềm tin đồng thời cũng là một mệnh lệnh chiến đấu trong giai đoạn cách mạng mới.

Khát vọng xây dựng và phát triển thành phố Cần Thơ được Đảng bộ và Nhân dân Cần Thơ cụ thể hóa qua các văn kiện Đại hội đại biểu Đảng bộ thành phố Cần Thơ lần thứ XIV, nhiệm kỳ 2020 – 2025. Trong đó, Đại hội đã đề ra mục tiêu tổng quát 5 năm tới: “Xây dựng và phát triển thành phố Cần Thơ xanh, văn minh, hiện đại trên mọi mặt, mang đậm bản sắc miền Tây Nam Bộ; là trung tâm của vùng Đồng bằng sông Cửu Long (ĐBSCL) về công nghiệp, dịch vụ phục vụ công nghiệp chế biến và nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao; về giáo dục và đào tạo, y tế chuyên sâu, khoa học và công nghệ, du lịch, văn hóa và thể thao; là đô thị hạt nhân vùng ĐBSCL; đời sống vật chất và tinh thần của người dân đạt mức cao; tổ chức đảng và hệ thống chính trị trong sạch, vững mạnh; quốc phòng, an ninh được đảm bảo vững chắc”.

Bên cạnh đó, khát vọng phát triển thành phố Cần Thơ còn vươn xa hơn, thể hiện trong tầm nhìn chiến lược của Đảng qua Nghị quyết số 59-NQ/TW về xây dựng và phát triển thành phố  Cần Thơ đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045, với mục tiêu "Xây dựng và phát triển thành phố  Cần Thơ trở thành thành phố sinh thái, văn minh, hiện đại, mang đậm bản sắc văn hóa sông nước vùng ĐBSCL; là trung tâm của vùng về dịch vụ thương mại, du lịch, logistics, công nghiệp chế biến, nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao, giáo dục và đào tạo, y tế chuyên sâu, khoa học - công nghệ, văn hóa, thể thao; là đô thị hạt nhân vùng ĐBSCL; đời sống vật chất và tinh thần của người dân đạt mức cao; tổ chức đảng và hệ thống chính trị trong sạch, vững mạnh; quốc phòng an ninh được bảo đảm vững chắc vào năm 2030 và thuộc nhóm các thành phố phát triển khá ở châu Á vào năm 2045". Đây cũng chính là khát vọng phát triển phồn vinh, hạnh phúc mà Đảng bộ và Nhân dân thành phố Cần Thơ luôn muốn vươn tới trong tương lai.

Để đạt được mục tiêu trên, thành phố Cần Thơ xác định các nhiệm vụ và giải pháp trọng tâm như: thực hiện tốt công tác quy hoạch và quản lý quy hoạch theo hướng phát huy ở mức cao nhất các tiềm năng, lợi thế; phát triển kết cấu hạ tầng kinh tế - xã hội, đặc biệt là kết cấu hạ tầng giao thông theo hướng đồng bộ, hiện đại, kết nối nội vùng và liên vùng, liên vận quốc tế; thu hút và sử dụng có hiệu quả các nguồn vốn đầu tư từ mọi thành phần kinh tế - xã hội, nhất là cho phát triển cơ sở hạ tầng và các ngành kinh tế có tiềm năng, lợi thế; phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao, dịch vụ khoa học và công nghệ; gắn phát triển kinh tế với phát triển văn hóa và thực hiện tiến bộ, công bằng xã hội; thực hiện tốt công tác quản lý, khai thác, sử dụng có hiệu quả tài nguyên, bảo vệ môi trường sinh thái; tăng cường liên kết, hợp tác với các tỉnh trong vùng ĐBSCL, khu vực và các tỉnh, thành khác ...

3. Kết luận

Tình hình thế giới hiện nay đang biến động nhanh chóng và phức tạp, cuộc Cách mạng công nghiệp lần thứ tư, nhất là công nghệ số phát triển mạnh mẽ, tạo đột phá trên nhiều lĩnh vực, tạo ra cả thời cơ và thách thức đối với mỗi quốc gia. Đứng trước tình hình đó, toàn xã hội phải tiếp tục thực hiện thắng lợi mục tiêu Đại hội Đảng đã đề ra, trong đó, mục tiêu “khơi dậy khát vọng phát triển đất nước phồn vinh, hạnh phúc” có ý nghĩa đặc biệt quan trọng, bởi việc hoàn thành thắng lợi mục tiêu này chính là huy động được nguồn lực con người to lớn của hàng triệu đồng bào trong nước với cộng đồng người Việt Nam ở nước ngoài cùng chung tay xây dựng đất nước. Chính vì thế, việc khơi dậy khát vọng phát triển đất nước trong cả hệ thống chính trị, toàn thể dân tộc là một trong những yếu tố quan trọng để phát huy nguồn lực con người, là tiềm năng, thế mạnh của đất nước ta hiện nay.

Toàn dân tộc Việt Nam, dưới sự lãnh đạo của Đảng, quyết tâm hiện thực hóa khát vọng xây dựng đất nước Việt Nam tươi đẹp, tiến bộ và hạnh phúc. Đảng bộ và Nhân dân Cần Thơ sẽ hoàn thành mục tiêu xây dựng và phát triển thành phố Cần Thơ xanh, văn minh, hiện đại trên mọi mặt, để thành phố ngày càng phồn vinh hơn, người dân Cần Thơ ngày càng hạnh phúc hơn./.

 

TÀI LIỆU THAM KHẢO

1.   Bùi Đình Phong, (2021), Khát vọng Hồ Chí Minh: Việt Nam độc lập, tự do, hạnh phúc, dân chủ, phồn vinh, hùng cường, sánh vai với các cường quốc năm châu, NXB Tổng hợp TP Hồ Chí Minh,

2.   Đảng Cộng sản Việt Nam (2021), Văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIII , tập 1, Nxb Chính trị quốc gia, Hà Nội

3.   Hồ Chí Minh (2006), Biên niên tiểu sử, tập 1, Nxb Chính trị Quốc gia, Hà Nội

4.   Hồ Chí Minh (2011), Toàn tập, tập 1, Nxb. Chính trị quốc gia, Hà Nội

5.   Hồ Chí Minh (2011), Toàn tập, tập 4, Nxb. Chính trị quốc gia, Hà Nội

6.   Hồ Chí Minh (2011), Toàn tập, tập 12, Nxb. Chính trị quốc gia, Hà Nội

7.   Nguyễn Hữu Lộc (2021) “Những khát vọng cháy bỏng của Chủ tịch Hồ Chí Minh về “tự do cho đồng bào tôi, độc lập cho Tổ quốc tôi” và xây dựng đất nước Việt Nam phồn vinh, hạnh phúc, tại trang ttps://dukccq.binhdinh.gov.vn/newsdetail.php?newsid=2047&id=199

8.   Thành uỷ Cần Thơ (2021), Văn kiện đại hội Đại biểu Đảng bộ thành phố Cần Thơ lần thứ XIV, nhiệm kỳ 2020-2025