Tóm tắt

Cùng chung tay thực hiện tốt nhiệm vụ cải cách hành chính (CCHC), lấy hiệu quả cải cách thủ tục hành chính, sự hài lòng của tổ chức, cá nhân là mục tiêu, động lực phấn đấu xây dựng nền hành chính dân chủ, chuyên nghiệp, hiện đại, tinh gọn, hiệu lực hiệu quả và có năng lực kiến tạo phát triển, liêm chính, phục vụ nhân dân. Tất cả Quận, Huyện trên địa bàn thành phố Cần Thơ nói chung, huyện Thới Lai nói riêng đang tìm giải pháp thiết thực đẩy mạnh cải cách hành chính, nhằm sớm xây dựng Cần Thơ thành trung tâm phát triển của vùng đồng bằng sông Cửu Long.

Từ khóa: cải cách hành chính, huyện Thới Lai, kiến tạo phát triển

1. Đặt vấn đề

Huyện Thới Lai là một trong  bốn (04) huyện ngoại ô thành phố Cần Thơ đang cố gắng nổ lực trong chỉ đạo điều hành, trong công tác kiểm tra, công tác tuyên truyền cải cách hành chính,…. nhằm góp phần nâng cao chỉ số xếp hạng cải cách hành chính của huyện, đáp ứng nhu cầu mong đợi của Nhân dân trên địa bàn. Do đó, bài viết tập trung phân tích những yếu tố ảnh hưởng đến việc xếp hạng cải cách hành chính tại huyện Thới Lai; đồng thời, đề xuất giải pháp thiết thực khắc phục những khó khăn, hạn chế trong thời gian tới.

2. Nội dung

2.1. Quan điểm chỉ đạo về cải cách hành chính tại huyện Thới Lai, thành phố Cần Thơ

Năm 2023 là năm có ý nghĩa rất quan trọng, là năm thực hiện Sơ kết Nghị quyết Đại hội Đảng bộ huyện Thới Lai nhiệm kỳ 2020-2025. Do đó, công tác CCHC luôn nhận được sự quan tâm, chỉ đạo sát sao của Huyện ủy, Hội đồng nhân dân (HĐND) và Ủy ban nhân dân (UBND) huyện. Thể hiện cụ thể thông qua ban hành Quyết định 4053/QĐ-UBND ngày 31/12/2021 Kế hoạch CCHC huyện Thới Lai giai đoạn 2021-2025 cùng nhiều văn bản chỉ đạo về CCHC. Đồng thời, tham gia Hội nghị phân tích, đánh giá Chỉ số CCHC, chuyển đổi số năm 2022 và triển khai phương hướng, nhiệm vụ năm 2023 nhằm chỉ ra những tồn tại, hạn chế, nguyên nhân trong công tác CCHC trong năm qua và đề xuất những giải pháp cụ thể, thiết thực, hiệu quả nhất để đẩy mạnh công tác CCHC của huyện trong năm 2023 và những năm tiếp theo.

Đặc biệt, công tác Chuyển đổi số được tăng cường triển khai thực hiện trên nền tảng Công văn số 1544/UBND-VP ngày 08/6/2023, huyện Thới Lai ban hành Quy chế hoạt động của Ban Chỉ đạo Chuyển đổi số tại Quyết định số 3794/QĐ-BCĐ ngày 12/7/2023 và ban hành Kế hoạch số 1556/KH-UBND ngày 09/6/2023 về Cải thiện và nâng cao Chỉ số CCHC, Chỉ số hài lòng của người dân, tổ chức đối với sự phục vụ của cơ quan hành chính nhà nước, Chỉ số Hiệu quả Quản trị và hành chính công năm 2023 và những năm tiếp theo.

Bên cạnh việc ban hành Kế hoạch cải cách hành chính và Kế hoạch chuyển đổi số; huyện Thới Lai cũng đã thực hiện việc thanh tra, kiểm tra định kì và đột suất cán bộ, công chức về chấp hành kỷ luật, kỷ cương hành chính và giờ giấc làm việc, giải quyết hồ sơ, TTHC cho người dân, tổ chức theo Nghị định số 61/2018/NĐ-CP ngày 23/4/2018 của Chính phủ về thực hiện cơ chế một cửa, một cửa liên thông trong giải quyết TTHC; Chỉ thị số 02/CT-UBND ngày 07/02/2022 của UBND thành phố Cần Thơ về việc tiếp tục tăng cường kỷ luật, kỷ cương hành chính, nâng cao ý thức trách nhiệm thực thi nhiệm vụ, công vụ trong đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức (CBCCVC)…

2.2 Thực tiễn thực hiện công tác cải cách hành chính tại huyện Thới Lai

2.2.1. Cải cách thể chế

Trong năm 2023, Ủy ban nhân dân Huyện đã ban hành bốn (04) văn bản, tất cả đều đúng trình tự, thể thức và phù hợp với quy định pháp luật hiện hành, cụ thể: Quyết định số 02/2022/QĐ-UBND ngày 30/12/2022 quy định chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn và cơ cấu tổ chức của Phòng Tài chính-Kế hoạch huyện Thới Lai; Quyết định số 01/2023/QĐ-UBND ngày 19/6/2023 quy định chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn và cơ cấu tổ chức của Phòng Giáo dục và Đào tạo huyện Thới Lai; Quyết định số 02/2023/QĐ-UBND ngày 12/7/2023 quy định chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn và cơ cấu tổ chức của Văn phòng HĐND và UBND huyện Thới Lai; Quyết định số 03/2023/QĐ-UBND ngày 25/10/2023 quy định chức năng, nhiệm vụ quyền hạn và cơ cấu tổ chức của Phòng Tài nguyên và Môi trường huyện Thới Lai.

Công tác rà soát văn bản quy phạm pháp luật được thực hiện đúng theo Kế hoạch số 373/KH-UBND ngày 28/02/2023, tổng số văn bản được rà soát 17 văn bản. Kết quả sau rà soát có 10 văn bản cần ban hành văn bản thay thế do căn cứ của văn bản hết hiệu lực thi hành, 03 văn bản đề nghị bãi bỏ do không còn phù hợp với tình hình phát triển kinh tế - xã hội.

2.2.2. Cải cách thủ tục hành chính

Ở cấp huyện:

Lĩnh vực tư pháp đối với thủ tục hành chính có yếu tố nước ngoài, lĩnh vực xây dựng công trình loại III, IV, công thương, lĩnh vực phát thanh, truyền hình và thông tin điện tử, lĩnh vực y tế đối với thủ tục (TT) Cấp giấy chứng nhận cơ sở đủ điều kiện an toàn thực phẩm cơ bản đều được rà soát cắt giảm thời gian tuân thủ thủ tục hành chính, thành phần hồ sơ, nhất là cắt giảm bản sao có chứng thực chứng minh nhân dân/thẻ căn cước công dân/hộ chiếu …

Ở cấp xã:

Lĩnh vực lao động, lĩnh vực xã hội đều được đề xuất bỏ xuất trình sổ hộ khẩu, giảm thời gian tuân thủ thủ tục hành chính. Đặc biệt, đối với TT Cấp giấy xác nhận tình trạng hôn nhân, TT Đăng ký lại khai sinh, TT Đăng ký khai sinh cho người đã có hồ sơ, giấy tờ cá nhân, TT Đăng ký lại kết hôn, TT Đăng ký lại khai tử, TT xác nhận tình trạng hôn nhân cơ bản đã rút ngắn từ 01 đến 03 ngày làm việc. Các thủ tục hành chính (TTHC) đều được giải quyết đúng hạn.

Đạt được kết quả trên là nhờ công tác lãnh đạo, chỉ đạo, điều hành của Huyện ủy, Ủy ban nhân dân và sự phối hợp của các cơ quan, đơn vị giải quyết TTHC. Đề cao tính chủ động, trách nhiệm trong việc phối hợp với Bộ phận tiếp nhận và trả kết quả (TN&TKQ) để giải quyết TTHC cho tổ chức, cá nhân kịp thời, đúng thời hạn, đúng thẩm quyền, công bằng, bình đẳng, công khai, minh bạch, nhanh chóng, thuận tiện; mức độ hài lòng của người dân trong xử lý kiến nghị đạt 100%[1].

2.2.3. Cải cách tổ chức bộ máy hành chính nhà nước

Trên cơ sở chủ trương của Đảng, chính sách pháp luật của Nhà nước, Thành ủy và UBND thành phố về tiếp tục đổi mới, sắp xếp tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị tinh gọn, hoạt động hiệu lực, hiệu quả và tiếp tục đổi mới hệ thống tổ chức và quản lý, nâng cao chất lượng và hiệu quả hoạt động của các đơn vị sự nghiệp công lập, UBND huyện ban hành nhiều Kế hoạch, Quyết định sắp xếp, kiện toàn tổ chức bộ máy, thực hiện tinh giản và cắt giảm biên chế công chức và số lượng người làm việc hưởng lương từ ngân sách nhà nước trong đơn vị sự nghiệp công lập giai đoạn 2022 – 2026; tiếp tục xây dựng Đề án vị trí việc làm công chức, viên chức và cơ cấu ngạch công chức, cơ cấu viên chức theo chức danh nghề nghiệp.

2.2.4. Cải cách chế độ công vụ

Công tác tuyển dụng và bố trí sử dụng công chức, viên chức đều thực hiện đúng theo Kế hoạch số 293/KH-UBND ngày 20/02/2023 về việc tuyển dụng công chức cấp xã năm 2023. Tiến độ thực hiện xây dựng vị trí việc làm và cơ cấu ngạch công chức, cơ cấu chức danh nghề nghiệp viên chức theo vị trí việc làm của cơ quan, đơn vị theo Quyết định số 2980/QĐ-UBND và Quyết định số 2981/QĐ-UBND; Công tác đào tạo, bồi dưỡng đội ngũ CBCCVC của cơ quan, đơn vị thực hiện Kế hoạch số 251/KH-UBND ngày 30/12/2022 của UBND thành phố Cần Thơ về việc đào tạo, bồi dưỡng CBCCVC năm 2023, Kế hoạch số 113/KH-UBND ngày 18/01/2023 của UBND huyện Thới Lai về việc đào tạo, bồi dưỡng CBCCVC năm 2023.

Việc tham mưu UBND huyện thực hiện phân cấp quản lý công chức, phân cấp quản lý viên chức thực hiện theo Quyết định số 09/2021/QĐ-UBND ngày 28/6/2021 của UBND thành phố về việc phân cấp quản lý công chức và Quyết định số 01/2022/QĐ-UBND ngày 11/01/2022 của UBND thành phố về việc quản lý viên chức. Công tác tham mưu đánh giá, xếp loại CBCCVC thuộc thẩm quyền quản lý theo Nghị định số 90/2020/NĐ-CP ngày 13/8/ 2020 của Chính phủ về đánh giá, xếp loại chất lượng CBCCVC.

2.2.5. Cải cách tài chính công

(i) Kết quả thực hiện các quy định về quản lý tài chính - ngân sách tại địa phương. Tiến độ, kết quả thực hiện thu ngân sách nhà nước theo Kế hoạch được HĐND thành phố giao ước cuối năm 2023 thu đạt 103% dự toán; Kết quả thực hiện Kế hoạch giải ngân vốn đầu tư công ước cuối năm 2023, giải ngân vốn đầu tư công đạt 97% dự toán.

(ii) Kết quả thực hiện cơ chế tự chủ tài chính tại các đơn vị sự nghiệp (ĐVSN) công lập. Năm 2023, trên địa bàn huyện có 49 đơn vị sự nghiệp công lập thực hiện cơ chế tự chủ tự chịu trách nhiệm theo Nghị định số 60/2021/NĐ-CP về tự đảm bảo chi thường xuyên, đảm bảo một phần chi thường xuyên, đảm bảo toàn bộ chi thường xuyên.

2.2.6. Xây dựng Chính quyền điện tử, Chính quyền số

Thực hiện Chủ đề năm 2023 là “Năm Dữ liệu số Quốc gia”. Tập trung việc số hóa, quản lý tích hợp và chia sẻ dữ liệu theo năm dữ liệu số quốc gia theo Kế hoạch số 3240/KH-UBND ngày 24/12/2021 của Ủy ban nhân dân huyện về Chuyển đổi số huyện Thới Lai đến năm 2025, định hướng đến năm 2030. Tập trung triển khai Chuyển đổi số trong một ngành lĩnh vực ưu tiên, như: y tế, giáo dục, giao thông vận tải, nông nghiệp, tài nguyên môi trường, du lịch… huyện đã đăng ký nhiệm vụ trọng tâm trong một lĩnh vực của Chuyển đổi số, đó là mô hình “Phòng học thông minh”.

Ngoài ra, xây dựng kế hoạch tập huấn về Chuyển đổi số cho các đối tượng là thành viên Tổ công nghệ số cộng đồng 94/94 ấp; tổ chức sơ kết và họp báo định kỳ về chuyển đổi số, tập trung chỉ đạo Chuyển đổi số gắn với lĩnh vực ngành của cơ quan đơn vị và địa phương…Huyện đã chú trọng xây dựng, phát triển hạ tầng kỹ thuật, hệ thống nền tảng, dữ liệu, ứng dụng, dịch vụ nội bộ, dịch vụ phục vụ người dân, doanh nghiệp, phát triển đô thị thông minh, dịch vụ công trực tuyến. Kết quả thực hiện dịch vụ công trực tuyến ngày càng tăng.

Có được kết quả trên là nhờ:

          Lãnh đạo Huyện ủy, HĐND, UBND huyện chỉ đạo sâu sát việc thực hiện công tác CCHC thông qua việc ban hành các văn bản chỉ đạo điều hành; các cơ quan, đơn vị triển khai thực hiện công tác CCHC tại cơ quan, đơn vị. Công tác CCHC trên địa bàn huyện ngày càng đi vào nề nếp, chất lượng và hiệu quả công việc ngày một rõ nét hơn, góp phần vào sự phát triển kinh tế - xã hội trên địa bàn huyện; việc công khai và tổ chức giải quyết các TTHC ngày một tốt hơn; rút ngắn thời gian giải quyết hồ sơ, giảm chi phí và phiền hà cho công dân và tổ chức.

          Có sự chuyển biến về nhận thức và hành động trong công tác CCHC được thể hiện ở việc tiếp nhận hồ sơ của tổ chức, cá nhân; giảm được những thủ tục không cần thiết, tránh được sự phiền hà, tạo điều kiện thuận lợi về thời gian đối với tổ chức và CCVC làm nhiệm vụ chuyên môn.

          Tính kỷ luật, kỷ cương của CBCCVC và hiệu quả việc giải quyết TTHC theo cơ chế một cửa và một cửa liên thông trong các cơ quan nhà nước ngày càng được nâng cao và hoàn thiện hơn. Chất lượng công chức, viên chức tại Bộ phận Một cửa ngày càng nâng cao trình độ chuyên môn, nghiệp vụ.

          Bên cạnh những mặt đạt được thì công tác cải cách hành chính tại huyện Thới Lai cũng gặp khó khăn nhất định. Cụ thể là việc tiếp nhận hồ sơ của người dân, tổ chức nộp qua dịch vụ công (DVC) trực tuyến rất ít, do người dân, doanh nghiệp còn tâm lý e ngại, chưa quen giải quyết TTHC trên môi trường mạng; nhất là việc tiếp cận sử dụng các DVC trực tuyến của các cơ quan nhà nước, đăng ký sử dụng ký số, sử dụng thiết bị di động thông minh, đăng ký sử dụng tài khoản thanh toán điện tử.

          2.3. Phương hướng khắc phục những hạn chế trong thời gian tới

          Một là, tiếp tục triển khai, quán triệt, sâu rộng các chủ trương, nghị quyết của Trung ương về đổi mới, sắp xếp tổ chức bộ máy hệ thống chính trị tinh gọn, hoạt động hiệu lực, hiệu quả, đặc biệt là Nghị quyết số 18-NQ/TW và Nghị quyết số 19-NQ/TW ngày 25/10/2017 của Hội nghị lần thứ sáu Ban Chấp hành Trung ương Đảng (khóa XII).

          Hai là, Thực hiện Nghị quyết số 76/NQ-CP ngày 15/7/2021 của Chính phủ ban hành Chương trình tổng thể CCHC nhà nước giai đoạn 2021-2030; Quyết định số 4168/QĐ-UBND ngày 27/12/2021 của UBND thành phố về việc ban hành Chương trình CCHC thành phố Cần Thơ giai đoạn 2021-2025; Kế hoạch số 64/KH-UBND ngày 23/3/2022 của UBND thành phố về việc triển khai thực hiện Chương trình số 26-CTr/TU ngày 31/12/2021 của Thành ủy về CCHC, trọng tâm là xây dựng chính quyền điện tử hành động, phục vụ.

          Ba là, tiếp tục triển khai, quán triệt thực hiện Chỉ thị số 10/CT-TTg ngày 22/4/2019 của Thủ tướng Chính phủ về tăng cường xử lý, ngăn chặn có hiệu quả tình trạng nhũng nhiễu, gây phiền hà cho người dân, doanh nghiệp trong giải quyết công việc; Chỉ thị số 02/CT-UBND ngày 07/02/2022 của UBND thành phố về việc tiếp tục tăng cường kỷ luật, kỷ cương hành chính, nâng cao ý thức trách nhiệm thực thi nhiệm vụ, công vụ trong đội ngũ CBCCVC.

          Bốn là, thực hiện tốt Quyết định số 833/QĐ-UBND ngày 03/4/2013 của UBND thành phố về ban hành Quy định trách nhiệm người đứng đầu cơ quan hành chính và ĐVSN nhà nước các cấp trong thành phố về thực hiện CCHC.

          Năm là, tiếp tục phát động phong trào thi đua đẩy mạnh công tác CCHC theo Kế hoạch của UBND thành phố về phát động phong trào thi đua đẩy mạnh công tác CCHC nhà nước trên địa bàn thành phố Cần Thơ giai đoạn 2021 - 2025.

          Sáu là, tiếp tục đổi mới, nâng cao chất lượng đội ngũ CBCCVC xây dựng tổ chức bộ máy theo hướng tinh gọn, gắn với tinh giản biên chế và cơ cấu lại đội ngũ CBCCVC.

          Bảy là, tăng cường kiểm tra định kỳ, kiểm tra theo chuyên đề, kiểm tra công vụ và kiểm tra đột xuất các đơn vị theo kế hoạch, nhằm chấn chỉnh việc chấp hành kỷ luật, kỷ cương trong bộ máy hành chính nhà nước.

          Tám là, thực hiện đánh giá, xếp hạng công tác CCHC của các phòng, ban chuyên môn thuộc UBND huyện và UBND các xã, thị trấn theo quy định.

          Chín là, tiếp tục chỉ đạo rà soát tài liệu còn tồn đọng và thu thập tài liệu kết thúc năm tại các cơ quan chuyên môn đưa về kho lưu trữ bảo quản đúng quy định. Hoàn thiện Hệ thống quản lý tài liệu điện tử đảm bảo các chức năng chính để thực hiện việc tin học hóa công tác soạn thảo, ban hành văn bản; quản lý văn bản; lập hồ sơ và nộp hồ sơ, tài liệu vào lưu trữ cơ quan trên môi trường mạng.

3. Kết luận

Trong bối cảnh đất nước ngày càng vận động và phát triển, hội nhập ngày càng sâu và rộng. Cải cách hành chính được xem là nhiệm vụ trọng tâm và cấp thiết của tất cả các tỉnh thành nói chung, và từng quận, huyện, xã phường trong cả nước nói riêng nhằm nâng cao chỉ cạnh tranh của Việt Nam so với môi trường quốc tế, không những vậy, còn tạo điều kiện thuận lợi cho người dân thực hiện quyền và nghĩa vụ pháp lý của mình. Do vậy, mong rằng với sáu (06) phương hướng của huyện Thới Lai sẽ góp phần thực hiện thành công nhiệm vụ cải cách hành chính, từng bước nâng cao chỉ số xếp hạng của Huyện trong thời gian tới./.  

TÀI LIỆU THAM KHẢO

1. Chính phủ (2018), Nghị định 61/2018/NĐ-CP ngày 23/8/2018 Về thực hiện cơ chế một cửa, cơ chế một cửa liên thông trong giải quyết TTHC.

2. Chính phủ (2020), Nghị định số 45/2020/NĐ-CP ngày 08 tháng 4 năm 2020 của Chính phủ về Thực hiện thủ tục hành chính trên môi trường điện tử.

3. Chính phủ (2021), Nghị quyết 76/NQ-CP ngày 15 tháng 7 năm 2021 của Chính phủ ban hành Chương trình cải cách hành chính nhà nước giai đoạn 2021- 2030.

4. Ủy ban nhân dân (2023), Báo cáo 3097/BC-UBND ngày 27 tháng 11 năm 2023 về tình hình thực hiện công tác cải cách hành chính năm 2023 và phương hướng, nhiệm vụ năm 2024.

ThS. Nguyễn Thị Kim Nhung - Khoa Nhà nước và Pháp Luật