Tóm tắt: Đạo đức cách mạng là gốc của người cách mạng. Có nhiều cách tiếp cận để xác định chuẩn mực đạo đức của đảng viên, trong đó cách tiếp cận cơ bản, cốt lõi nhất là căn cứ vào vị trí, vai trò, trách nhiệm của đảng viên đối với Đảng, với dân, với nước. Đó là sự hy sinh phấn đấu vô điều kiện cho sự nghiệp cách mạng của Đảng, của Tổ quốc và nhân dân. Điểm chung của đạo đức đảng viên là vậy, thường xuyên phải tu dưỡng, rèn luyện, giữ vững, thể hiện trong công tác, đời sống và mọi mối quan hệ hằng ngày ở mấy điểm chính sau: Trung thành với lý tưởng; Liêm chính trong công việc; Gương mẫu trước nhân dân; Cần kiệm trong lối sống; Kỷ cương luôn coi trọng; Đoàn kết thật chân thành. Bài viết này tập trung nội dung tăng cường xây dựng chuẩn mực đạo đức cho đảng viên Trường Chính trị thành phố Cần Thơ trong giai đoạn hiện nay.

1. Đặt vấn đề

Sinh thời, Chủ tịch Hồ Chí Minh đặc biệt quan tâm tới giáo dục, rèn luyện đạo đức cách mạng, Người đòi hỏi mỗi đảng viên cần phải quyết tâm suốt đời đấu tranh cho Đảng, cho cách mạng; giữ vững kỷ luật của Đảng, thực hiện tốt đường lối, chính sách của Đảng... để xây dựng Đảng ta thật sự trong sạch, vững mạnh, là đạo đức, là văn minh. Để thực hiện có hiệu quả và thực chất chủ trương xây dựng, chỉnh đốn Đảng và hệ thống chính trị; kiên quyết ngăn chặn, đẩy lùi, xử lý nghiêm những đảng viên suy thoái về chính trị, đạo đức, lối sống, biểu hiện “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa”; một trong những vấn đề mang tính căn cốt là phải xây dựng chuẩn mực đạo đức cách mạng của mỗi đảng viên hiện nay, lấy đó làm nền tảng, tạo sức mạnh nội sinh để mỗi đảng viên đấu tranh chống ảnh hưởng tiêu cực, những thói hư tật xấu, xứng đáng là đạo đức, là văn minh. Chuẩn mực đạo đức cách mạng của đảng là những điều quy định làm căn cứ để đánh giá phẩm chất, nhân cách, để xem người đó có xứng đáng là thành viên trong đội tiên phong của giai cấp công nhân, xứng đáng đảm nhận trọng trách với sự nghiệp cách mạng mà Đảng và nhân dân giao phó. Trên tinh thần đó, đảng viên Trường Chính trị thành phố Cần Thơ, cần tăng cường rèn luyện chuẩn mực đạo đức, nâng cao đạo đức cách mạng, góp phần hoàn thiện nhân cách, phục vụ tốt hơn cho sự nghiệp cách mạng hiện nay.

2. Nội dung

2.1. Chuẩn mực đạo đức của cán bộ, đảng viên theo Chủ tịch Hồ Chí Minh

Chủ tịch Hồ Chí Minh cho rằng, bản lĩnh chính trị của đảng viên biểu hiện ở nhiều phương diện, trong đó nổi bật là sự kiên định mục tiêu, lý tưởng của cách mạng xã hội chủ nghĩa; sự trung thành với Tổ quốc, Đảng; sự vững vàng trước mọi tình huống, sự quyết tâm phấn đấu, vượt mọi khó khăn gian khổ để hoàn thành tốt nhiệm vụ, vì lợi ích của Đảng, của giai cấp, dân tộc và nhân dân. Người phê phán nghiêm khắc những kẻ lợi dụng địa vị để mưu cầu lợi ích cá nhân làm tổn hại đến lợi ích của giai cấp công nhân và nhân dân lạo động. “Suốt đời phục vụ Đảng, phục vụ nhân dân là phẩm chất cao quý của người cách mạng” - đó là “tính Đảng” [1, Tr 552] , là nguyên tắc cao nhất của Đảng mà mỗi đảng viên phải tuyệt đối chấp hành. Bên cạnh đó, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã từng lưu ý đảng viên: “Nếu không chịu khó học thì không tiến bộ được. Không tiến bộ là thoái bộ. Xã hội càng đi tới, công việc càng nhiều, máy móc càng tinh xảo. Mình mà không chịu học thì lạc hậu, mà lạc hậu là bị đào thải, tự mình đào thải mình”[1, Tr 554]. Đảng viên phải là người có học thức, có năng lực trí tuệ và sáng tạo, có tinh thần ham học hỏi, cầu tiến bộ. Người chỉ rõ: “Đảng ta tuy nhiều người, nhưng khi tiến đánh thì chỉ như một người. Đó là nhờ có kỷ luật”. Người yêu cầu “Các đồng chí từ Trung ương đến các chi bộ cần phải giữ gìn sự đoàn kết nhất trí của Đảng như giữ gìn con ngươi của mắt mình”[2, Tr 617]. Là đảng viên cộng sản, thì khi nào và ở đâu cũng phải chịu sự phân công, quản lý của tổ chức Đảng, phải hành động theo phạm vi kỷ luật của tổ chức. Đối với đảng viên càng có công thì càng phải khiêm tốn, đảng viên giữ vị trí càng cao, càng phải gương mẫu và nếu mắc sai phạm càng phải chịu kỷ luật nghiêm khắc. Trong bất kỳ trường hợp nào, mọi đảng viên đều bình đẳng trước kỷ luật của Đảng và bình đẳng về mặt công dân trước pháp luật, không được tự đặt mình cao hơn tổ chức, tự cho phép mình đứng ngoài kỷ luật, mọi đảng viên có quyền trình bày ý kiến riêng của mình. Song, khi đã có nghị quyết của tập thể thì phải làm theo nguyên tắc thiểu số phục tùng đa số, cá nhân phục tùng tổ chức.

Đảng ta đã xác định chế độ chính trị của nước ta là chế độ làm chủ của nhân dân lao động dưới sự lãnh đạo của Đảng. Sức mạnh vô địch của Đảng là ở mối liên hệ chặt chẽ với nhân dân. Đảng ta là đảng cầm quyền, vì vậy, nhiều đảng viên là những người lãnh đạo, quản lý. Đảng viên còn là cầu nối giữa Đảng với quần chúng, là người tổ chức quần chúng thực hiện thắng lợi đường lối, chủ trương, chính sách của Đảng, của Nhà nước. Bởi vậy, có yêu dân, có tin dân, có trọng dân, đảng viên mới hết lòng hết sức phục vụ nhân dân, mới tích cực lắng nghe ý kiến của nhân dân, mới có thể khơi dậy và phát huy sức mạnh trí lực, nhân lực và tài lực của nhân dân. Có gần dân, đảng viên mới hiểu đời sống xã hội thực tiễn phong phú, sinh động đang diễn ra; mới nắm bắt kịp thời tâm tư, nguyện vọng và sáng kiến của nhân dân để đề ra các chủ trương, biện pháp phù hợp cũng như làm cho dân hiểu, dân tin vào chủ trương, chính sách của Đảng và Nhà nước.

Ngay sau khi Đảng trở thành Ðảng cầm quyền, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã nhìn thấy trước hoàn cảnh mới, đảng viên rất dễ sa vào chủ nghĩa cá nhân. Người chỉ rõ: Chủ nghĩa cá nhân là trong bất cứ công việc gì cũng nghĩ đến lợi ích riêng của mình trước hết, muốn cho mọi người vì mình trước khi mình vì mọi người. Chủ nghĩa cá nhân là một thứ vi trùng rất độc, đẻ ra hàng trăm thứ bệnh: tham ô, hủ hoá, lãng phí, xa hoa, tham danh trục lợi, thích địa vị quyền hành, tự cao tự đại, coi thường tập thể, xem khinh quần chúng, độc đoán, chuyên quyền, quan liêu, mệnh lệnh v.v.... Từ đó, Người đặt ra nhiệm vụ xóa sạch chủ nghĩa cá nhân là nhiệm vụ trọng yếu, thường xuyên, liên tục trong công tác xây dựng Đảng.

Tóm lại, chuẩn mực đạo đức của đảng viên theo Chủ tịch Hồ Chí Minh là phải giữ vững niềm tin lý tưởng Đảng; ham học hỏi để tiến bộ; phải giữ vững kỷ luật Đảng và nghiêm chỉnh thực thi pháp luật của Nhà nước; biết trọng dân, yêu dân, tin dân, gần dân, học dân, và phải phòng chống chủ nghĩa cá nhân.

2.2. Thực trạng việc rèn luyện các chuẩn mực đạo đức của đảng viên Trường Chính trị thành Phố Cần Thơ

Tính đến thời điểm hiện tại, 100% đảng viên trường thường xuyên tổ chức thực hiện việc học tập làm theo tư tưởng đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh thông qua các hoạt động như: Kể chuyện về Bác, sinh hoạt chuyên đề, về nguồn…Bên cạnh đó, việc thực hiện quy chế dân chủ, văn hóa công sở và giao lưu học hỏi kinh nghiệm với học viên và các đơn vị bạn cũng thường xuyên được tổ chức, góp phần nâng cao nhận thức về tư tưởng đạo đức của mỗi cá nhân, cụ thể:

Về tinh thần, thái độ làm việc

Thời gian qua tinh thần, thái độ làm việc của đảng viên trường không ngừng được nâng lên, thực hiện tốt các chuẩn mực trong giao tiếp, ứng xử với tổ chức và cá đến liên hệ giải quyết các vấn đề liên quan của đơn vị. Phần lớn đội ngũ đảng viên của trường luôn thể hiện sự tôn trọng và tận tụy phục vụ mọi người; có tinh thần trách nhiệm cao đối với Đảng, với tổ chức, sẵn sàng nhận và hoàn thành mọi nhiệm vụ được tập thể, lãnh đạo phân công, tiêu biểu, gương mẫu trong công việc, hòa nhã trong giao tiếp, ứng xử với mọi người. Nghiêm túc chấp hành ý thức tổ chức kỷ luật, chấp hành giờ giấc làm việc theo quy định; chấp hành tốt nội quy, quy chế của đơn vị, luôn chủ động trong công tác phối hợp thực thi nhiệm vụ, công vụ. Luôn lắng nghe, tôn trọng ý kiến đóng góp của đồng chí, đồng nghiệp giải quyết kịp thời công tác mình phụ trách. Đảng viên phòng luôn hiện tốt các nhiệm vụ chính trị của đơn vị và thực hiện tốt việc viên chức thực thi văn hóa công sở.

 Về chuẩn mực giao tiếp, ứng xử của đảng viên Trường Chính trị thành phố Cần Thơ

Trong giao tiếp với mọi người đảng viên trường luôn tôn trọng, luôn lắng nghe, tận tình hướng dẫn, giải thích từng nội dung yêu cầu của tổ chức, cá nhân; xử lý công việc theo đúng quy trình, trình tự thủ tục; tạo mối thân thiện với tổ chức, cá nhân. Khi thi hành nhiệm vụ, đảng viên luôn thực hiện đúng những việc phải làm và những việc không được làm theo quy định; trong giao tiếp có thái độ lịch sự, tôn trọng đối với người khác. Đối với đồng nghiệp trong cơ quan có thái độ trung thực, thân thiện, hợp tác; khi giao tiếp qua điện thoại luôn xưng đúng quy định. Đối với đảng viên là lãnh đạo, quản lý, luôn thực hiện tốt việc không áp đặt, bảo thủ; luôn tôn trọng, lắng nghe ý kiến của cấp dưới; gương mẫu trong giao tiếp, ứng xử và trong thực thi nhiệm vụ. Thường xuyên chấn chỉnh tác phong làm việc, ý thức chấp hành kỷ luật tốt, rèn luyện lối sống đạo đức trong sáng, mẫu mực, có nếp sống văn minh, tạo môi trường làm việc chuyên nghiệp, phong cách phục vụ văn minh, thể hiện văn hóa trong giao tiếp ứng xử, tạo được hình ảnh thân thiện, gần gũi trong nhìn nhận, đánh giá của đồng chí, đồng nghiệp, học viên và các tổ chức, cá nhân đến liên hệ công tác; qua đó, cải thiện và nâng cao chất lượng phục vụ.

 Về chuẩn mực đạo đức, lối sống

Đảng viên Trường Chính trị thành phố Cần Thơ thường xuyên tu dưỡng, rèn luyện đạo đức, tác phong, lối sống của bản thân, tích  cực học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh. Thực hành tiết kiệm; không tiêu xài lãng phí, xây dựng lối sống trung thực, giản dị, thẳng thắn, chân thành. Có chuẩn mực đạo đức, lối sống giản dị, gần gũi, luôn hòa đồng, vui vẻ và đoàn kết nội bộ với đồng nghiệp trong cơ quan và với tổ chức, cá nhân khác. Không bè phái, không tư lợi cá nhân, kiên quyết đấu tranh với các biểu hiện sai trái. Luôn có trách nhiệm hết lòng, hết sức, phải tận tâm, tận lực, tận tình phụng sự Tổ quốc, phục vụ Nhân dân. Đảng viên trường không có biểu hiện cơ hội, sống ích kỷ, ganh ghét, đố kỵ; không sa vào các tệ nạn xã hội; tuân thủ kỷ luật phát ngôn, chấp hành nghiêm các luật định; chuẩn mực đạo đức gia đình và xã hội, thuần phong mỹ tục, truyền thống văn hóa tốt đẹp của dân tộc; không mê tín dị đoan và có những hành vi phản cảm khi tham gia các lễ, hội.

2.3. Giải pháp tăng cường rèn luyện chuẩn mực đạo đức của đảng viên Trường chính trị thành phố Cần Thơ

Để nâng cao và phát triển hơn nữa việc rèn luyện chuẩn mực đạo đức, góp phần thực hiện thắng lợi nhiệm vụ chính trị của Đảng bộ đề ra, trong thời gian tới Đảng ủy và các Chi bộ cần lãnh đạo đảng viên thực hiện tốt các giải pháp như sau:

Một là, bản thân từng đảng viên phải thường xuyên rèn luyện, học tập nâng cao nhận thức, trình độ chuyên môn, đặc biệt là kiến thức lý luận chuyên ngành, những thành tựu mới của khoa học xã hội và khoa học tự nhiên để bắt kịp với trình độ phát triển của tri thức nhân loại, để vận dụng và phục vụ tốt công tác. Tham gia tích cực trong việc học tập, nghiên cứu, triển khai các Chỉ thị, Nghị quyết của Đảng, văn bản pháp luật của Nhà nước do nhà trường và cấp trên tổ chức.

Hai là, tiếp tục nâng cao phẩm chất đạo đức cách mạng: trung thành, dũng cảm, khiêm tốn, cần cù, tiết kiệm; trung thực, khách quan, chân thành trong tự phê bình và phê bình, xây dựng đoàn kết nội bộ; chống xa hoa lãng phí, kiêu căng, tự mãn…thường xuyên nghiên cứu, tham gia ý kiến đóng góp cho Chi bộ, Đảng bộ cũng như trong công tác chuyên môn. Tham mưu đánh giá, ghi nhận, biểu dương những điển hình tốt trong học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh.

Trước yêu cầu thực tiễn hiện nay, đòi hỏi phải đào tạo bồi dưỡng người cán bộ phải vừa có đức, vừa có tài. Vì vậy, người làm công tác đào tạo, bồi dưỡng cán bộ cũng phải vừa có đức, vừa có tài. Nghĩa  là, phải vừa có kiến thức chuyên môn sâu, vừa am hiểu rộng các lĩnh vực có liên quan, có khả năng nghiên cứu khoa học, nghiên cứu thực tế, tổng kết thực tiễn, có phương pháp làm việc hiệu quả. Nhưng đồng thời phải có phẩm chất chính trị, lương tâm đạo đức nghề nghiệp, đặc biệt phải là những tấm gương đạo đức cách mạng. Mỗi đảng viên của trường phải không ngừng nỗ lực học tập nâng cao trình độ chuyên môn  nghiệp vụ, lý luận chính trị, khoa học lãnh đạo, quản lý, rèn luyện phẩm chất đạo đức lối sống, tác phong, nâng cao hình ảnh, vị thế cán bộ, đảng viên Trường Chính trị.

Ba là, kiên quyết đấu tranh chống chủ nghĩa cá nhân và những biểu hiện tiêu cực về đạo đức. Coi trọng việc thực hiện nhiệm vụ rèn luyện đạo đức cách mạng, giữ gìn phẩm chất đạo đức, lối sống, chấp hành kỷ luật Đảng và pháp luật Nhà nước. Bản thân mỗi đảng viên tích cực tìm hiểu, nghiên cứu tài liệu để tự học, tự rèn; tham gia đầy đủ các lớp tập huấn, bồi dưỡng do nhà trường và cấp trên tổ chức, có ý thức học hỏi bạn bè đồng nghiệp để không ngừng nâng cao trình độ lý luận, trình độ chuyên môn, nghiệp vụ và năng lực công tác. Thực hiện tốt cần, kiệm, liêm, chính, chí công vô tư, theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh, nâng cao hơn nữa tinh thần hợp tác, giúp đỡ đồng chí, đồng nghiệp. Bên cạnh đó, phải thực hành tiết kiệm, đấu tranh chống tham nhũng, lãng phí, quan liêu; tích cực đấu tranh chống chủ nghĩa cá nhân, lối sống thực dụng, nói không đi đôi với làm và các biểu hiện tiêu cực khác.

3. Kết luận

Ở bất kỳ giai đoạn nào, sự hoàn thiện đạo đức trong Đảng với những tấm gương sáng về đạo đức của đảng viên luôn có ảnh hưởng sâu sắc và rộng lớn đến những giá trị đạo đức của toàn xã hội, của dân tộc. Đạo đức có vai trò rất lớn trong đời sống xã hội, trong đời sống của con người, đạo đức là vấn đề thường xuyên được đặt ra và giải quyết nhằm đảm bảo cho cá nhân và cộng đồng tồn tại, phát triển. Sống trong xã hội, người ta ai cũng phải suy nghĩ về những vấn đề đạo đức để tìm ra những con đường, cách thức và phương tiện hoạt động nhằm kết hợp lợi ích của mình với cộng đồng, từ đó bảo đảm cho sự tồn tại, phát triển của bản thân và tập thể. Xây dựng và thực hiện tốt các chuẩn mực đạo đức cho đảng viên chẳng những đáp ứng yêu cầu cấp bách trước mắt mà còn có ý nghĩa cơ bản, lâu dài đối với sự nghiệp cách mạng của Đảng và nhân dân ta.

Đối với Trường chính trị thành phố Cần Thơ, việc rèn luyện chuẩn mực đạo đức là nội dung vô cùng quan trọng mà mỗi đảng viên phải thực hiện thường xuyên, liên tục, phải nghiên cứu đến mức thấu hiểu, để có phẩm chất đạo đức tiên phong, gương mẫu của người đảng viên chân chính. Xây dựng đội ngũ đảng viên Trường chính trị thành phố Cần Thơ trong sáng về đạo đức là yêu cầu, nhiệm vụ quan trọng, cấp thiết hiện nay, góp phần xây dựng cấp ủy, tổ chức đảng trong sạch, vững mạnh, hoàn thành tốt nhiệm vụ được giao.

 

TÀI LIỆU THAM KHẢO

1. Hồ Chí Minh (1996), toàn tập, t.9, Nxb. Chính trị quốc gia Sự thật, Hà Nội.

2. Hồ Chí Minh (2011), toàn tập, t.15, Nxb. Chính trị quốc gia Sự thật, Hà Nội.

3. Đảng Cộng sản Việt Nam(2021): Văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIII, t1, Nxb. Chính trị quốc gia, Hà Nội.