Đối tượng lừa đảo gọi điện cho người dân, giả danh cơ quan Công an, Viện Kiểm sát, Tòa án...gọi điện thông báo có liên quan đến các vụ án đang điều tra, mua bán ma túy, rửa tiền..., gửi lệnh bắt giữ hay tài liệu liên quan khác qua mạng xã hội để đe dọa, yêu cầu chuyển tiền đến các tài khoản chỉ định hoặc tài khoản mới mở rồi cung cấp thông tin tài khoản để kiểm tra hoặc tải các đường link, phần mềm giả mạo cơ quan, nhằm đánh cắp thông tin tài khoản ngân hàng để chiếm đoạt tiền.

Thực tế, các cơ quan chức năng điều tra, xác minh, xử lý tội phạm đều được tiến hành trực tiếp, không thông qua mạng xã hội gửi thông báo, tin nhắn yêu cầu. Bên cạnh đó, người dân cần cảnh giác cuộc gọi kích hoạt 'hộ' định danh điện tử mức 2, đối tượng tự xưng là công an mời người dân làm định danh điện tử (VNeID) mức 2 nhưng lại hướng dẫn người dân cài đặt ứng dụng giả mạo trên điện thoại, rò rỉ thông tin cá nhân, dẫn đến bị lừa đảo.

1. Thời gian qua tại địa phương, Sở TTTT cũng đã triển khai các giải pháp để giảm thiểu SIM rác, việc làm phiền, quấy rối qua điện thoại, lừa đảo

Thực hiện chức năng, nhiệm vụ quản lý nhà nước (QLNN) về lĩnh vực TTTT trên địa bàn thành phố, trong 5 tháng đầu năm 2024, Sở TTTT đã tiếp nhận và phối hợp với các cơ quan chức năng thành phố tiếp nhận xem xét xử lý, giải quyết khoảng 23 vụ việc có liên quan đến các thủ đoạn lừa đảo qua điện thoại, qua mạng, đối với 61 thuê bao di động (TBDĐ), đã xem xét, xử lý 23/23 vụ việc. Qua công tác xử lý các vụ việc, đa số là đối tượng sử dụng Sim rác, mạng ảo để quấy rối, lừa đảo, nên không tìm ra được đối tượng để xử lý theo quy định, mà chủ yếu chỉ mới yêu cầu các nhà mạng cung cấp Doanh nghiệp viễn thông (DVVT) ngừng cung cấp dịch vụ, thu hồi về kho số; đồng thời, yêu cầu nhà mạng cung cấp thông tin điểm CCDVVT, thông tin cụ thể về user đã đăng ký, kích hoạt SIM thuê bao; các thông tin liên quan về tổ chức/cá nhân quản lý user đã kích hoạt các thuê bao vi phạm, để xem xét, xử lý đối với Doanh nghiệp cung cấp DVVT theo quy định. 

Tuy nhiên, cơ quan QLNN tại địa phương cũng đang gặp khó khăn trong vấn đề này (các Tập đoàn DNVT đa phần không phân cấp, không phân quyền cung cấp thông tin cho các chi nhánh DNVT tại địa phương, nên khi cơ quan chức năng yêu cầu cung cấp thông tin thuê bao, user vi phạm, các DNVT tại địa phương phải gửi về Tập Đoàn, Tổng Công ty nên mất nhiều thời gian để xem xét, xử lý vụ việc hoặc doanh nghiệp cung cấp không đầy đủ, không cung cấp thông tin theo yêu cầu) để xử lý vụ việc kịp thời, nhanh chóng. Vấn đề này Sở TTTT đã có báo cáo về Bộ TTTT, để Bộ TTTT có hướng chỉ đạo các Tập Đoàn, Tổng Công ty DNVT thực hiện theo quy định của pháp luật.

- Thời quan qua, Sở TTTT đã phối hợp với Công an thành phố Cần Thơ, Đài PTTH thành phố Cần Thơ, Đài Truyền thanh quận, huyện, các cơ quan thống tấn báo chí TW và địa phương, trên Cổng TTĐT TP, Fanpage Sở TTTT: đẩy mạnh việc thông tin tuyên truyền, về tin nhắn rác, cuộc gọi rác, các hành vi lừa đảo trên môi trường mạng viễn thông, mạng Internet để người dân nhận biết, cảnh giác trước các hành vi lừa đảo, chiếm đoạt tài sản, gây hoang mang và mất an ninh trật tự xã hội…

- Tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra, xử lý mạnh nghiêm đối với các DNVT trên địa bàn, trong vấn đề không cung cấp đầy đủ thông tin TBDĐ vi phạm theo yêu cầu của cơ quan chức năng theo quy định, vi phạm trong việc quản lý TBDĐ theo quy định.

2. Đối với người dân

Với những phương thức thủ đoạn lừa đảo, chiếm đoạt tài sản trên mạng viễn thông, mạng xã hội ngày càng tinh vi, phức tạp hiện nay. Đề nghị người dân cần cảnh giác, khi phát hiện các hoạt động nêu trên trình báo ngay với cơ quan công an nơi gần nhất hoặc Sở TTTT để được tiếp nhận, giải quyết, tránh để đối tượng tiếp tục lừa đảo, chiếm đoạt tài sản người khác.

- Thường xuyên theo dõi, nắm bắt thông tin, tuyên truyền trên các kênh thông tin đại chúng chính thống để nắm biết các hành vi, thủ đoạn nhắn tin, gọi lừa đảo, giả danh cơ quan chức năng, giả danh người thân để lừa đảo, chiếm đoạt tài sản …để cảnh giác, có biện pháp phòng ngừa, tránh bị lừa đảo.

- Khi phát hiện các số điện thoại gọi tới có dấu hiệu lừa đảo, giả danh các cơ quan chức năng để lừa đảo, chiếm đoạt tài sản hoặc giả danh người thân dụ dỗ thì người dân cần ghi âm cuộc gọi, chụp màn hình số thuê bao gọi đến có dấu hiệu vi phạm để làm chứng cứ, phản ánh số điện thoại đó về đầu số 5656 hoặc 156 để hệ thống ghi nhận, xử lý hoặc Thanh tra Sở TTTT, Công an thành phố để xử lý theo quy định.

Đồng thời, người dân cần lưu ý:

ü Tuyệt đối không cung cấp mã OTP, thông tin tài khoản ngân hàng, thông tin cá nhân. Không chuyển tiền cho bất kì ai chưa biết rõ về họ.

ü Cơ quan nhà nước tuyệt đối không làm việc qua điện thoại, nếu cần sẽ mời đến làm việc trực tiếp tại trụ sở.

ü Khi làm định danh mức 2 hãy đến trực tiếp Công an xã, phường, thị trấn nơi gần nhất để thực hiện, không tải, cài đặt ứng dụng khác với ứng dụng VNeID, hay cung cấp thông tin cá nhân như CCCD, giấy tờ khác...để kích hoạt dùm mà không cần đến công an thì đó là đối tượng có ý đồ xấu, lừa đảo.

ü Khi người thân, quen hỏi mượn tiền, vay tiền phải xác nhận chính xác và chuyển đến tài khoản chính chủ.

ü Đa số các cách kiếm tiền dễ dàng được chào mời trên mạng xã hội hoặc qua điện thoại đều là LỪA ĐẢO. Cần hết sức cảnh giác.

ü Không tham gia việc vay tiền qua app.

ü Không kết bạn làm quen với người lạ, người nước ngoài, cảnh giác khi đối tượng báo gửi quà hay vật phẩm, không chuyển khoản bất kì khoản chi phí nào để nhận quà tặng.