Về phạm vi điều chỉnh: Luật
này quy định về nội dung, cách thức thực hiện dân chủ ở cơ sở, quyền và nghĩa vụ
của công dân trong thực hiện dân chủ ở cơ sở và trách nhiệm của cơ quan, đơn vị,
tổ chức, cá nhân trong việc bảo đảm thực hiện dân chủ ở cơ sở.
Phạm vi thực hiện dân chủ ở cơ sở
- Mọi công dân thực hiện dân chủ tại xã, phường, thị trấn, tại thôn, tổ dân
phố nơi mình cư trú.
- Công
dân là cán bộ, công chức, viên chức, người lao động thực hiện dân
chủ tại cơ quan, đơn vị nơi mình công tác. Trường hợp cơ quan, đơn vị có đơn vị
trực thuộc thì việc thực hiện dân chủ tại đơn vị trực thuộc của cơ quan, đơn vị
do người đứng đầu cơ quan, đơn vị quyết định.
- Công
dân là người lao động thực hiện dân chủ tại tổ chức có sử dụng lao
động nơi mình có giao kết hợp đồng lao động. Trường hợp tổ
chức có
sử dụng lao động có đơn vị trực thuộc thì việc thực
hiện dân chủ tại đơn vị trực thuộc thực hiện theo quy định tại điều lệ, nội
quy, quy định, quy chế của tổ chức có sử dụng lao động và
pháp luật có liên quan.
Quyền của công dân trong thực hiện dân chủ ở cơ sở
- Được công khai
thông tin và yêu cầu cung cấp thông tin đầy đủ, chính xác, kịp thời theo quy
định của pháp luật.
- Đề xuất sáng kiến, tham gia ý kiến, bàn và quyết định đối với các nội
dung thực hiện dân chủ ở cơ sở theo quy định của Luật này và quy định khác của
pháp luật có liên quan.
- Kiểm tra, giám
sát, kiến nghị, phản ánh, khiếu nại, tố cáo, khởi kiện đối với các quyết định,
hành vi vi phạm pháp luật về thực hiện dân chủ ở cơ sở theo quy định của pháp
luật.
- Được công nhận, tôn trọng, bảo vệ và bảo đảm quyền, lợi
ích hợp pháp trong thực hiện dân chủ ở cơ sở theo quy định của pháp luật.
Nghĩa vụ của công dân trong thực hiện dân chủ ở cơ sở
- Tuân thủ quy định của pháp luật về thực hiện dân chủ ở cơ sở.
- Tham gia ý kiến về các nội dung được đưa ra lấy ý kiến ở cơ sở theo quy
định của Luật này và quy định khác của pháp luật có liên quan.
- Chấp hành quyết định của cộng đồng dân cư, chính quyền địa phương, cơ
quan, đơn vị, tổ chức có
sử dụng lao động.
- Kịp thời kiến nghị, phản ánh, tố cáo đến cơ quan có thẩm quyền khi phát
hiện hành vi vi phạm pháp luật về thực hiện dân chủ ở cơ sở.
- Tôn trọng và bảo đảm trật tự, an toàn xã hội, lợi ích của Nhà nước, quyền
và lợi ích hợp pháp của tổ chức, cá nhân.
Các hành vi bị nghiêm cấm trong thực hiện dân chủ ở cơ sở
- Gây khó khăn, phiền hà hoặc cản trở, đe dọa công dân thực hiện dân chủ ở
cơ sở.
- Bao che, cản trở, trù dập hoặc thiếu trách nhiệm trong việc giải quyết
kiến nghị, khiếu nại, tố cáo; tiết lộ thông tin về người tố cáo, người cung cấp
thông tin về hành vi vi phạm có liên quan đến việc thực hiện dân chủ ở cơ sở.
- Lợi dụng việc thực hiện dân chủ ở cơ sở để thực hiện hành vi xâm phạm an
ninh quốc gia, trật tự, an toàn xã hội, xâm phạm lợi ích của Nhà nước, quyền,
lợi ích hợp pháp của tổ chức, cá nhân.
- Lợi dụng việc thực hiện dân chủ ở cơ sở để xuyên tạc, vu khống, gây mâu thuẫn, kích động bạo lực, phân biệt vùng, miền, giới tính, tôn giáo, dân tộc,
gây thiệt hại cho cá nhân, cơ quan, đơn vị, tổ chức.
- Giả
mạo giấy tờ, gian lận hoặc dùng thủ đoạn khác để làm sai lệch kết quả bàn, quyết định, tham gia ý kiến của công dân.
Xử lý vi phạm pháp luật về thực hiện dân chủ ở cơ sở
- Cá nhân có hành vi vi phạm pháp luật về thực hiện dân chủ ở cơ sở thì tùy
theo tính chất, mức độ vi phạm mà bị xử phạt vi phạm hành chính, áp dụng biện
pháp xử lý hành chính hoặc bị truy cứu trách nhiệm hình sự; nếu gây thiệt hại
thì phải bồi thường theo quy định của pháp luật.
- Tổ chức vi phạm quy định của Luật này và quy định khác của pháp luật có
liên quan đến thực hiện dân chủ ở cơ sở thì tùy theo tính chất, mức độ vi phạm
mà bị xử phạt vi phạm hành chính; nếu gây thiệt hại thì phải bồi thường theo
quy định của pháp luật.
- Cán bộ, công chức, viên chức lợi dụng chức vụ, quyền hạn vi phạm quy định
của Luật này, xâm phạm lợi ích của Nhà nước, quyền và lợi ích hợp pháp của tổ
chức, cá nhân thì tùy theo tính chất, mức độ vi phạm mà bị xử lý kỷ luật hoặc
bị truy cứu trách nhiệm hình sự; nếu gây thiệt hại thì phải bồi thường, bồi
hoàn theo quy định của pháp luật.
- Việc xử phạt vi phạm hành chính, xử lý kỷ luật đối với các hành vi vi
phạm pháp luật về thực hiện dân chủ ở cơ sở thực hiện theo quy định của Chính
phủ.