Với chủ đề "Bảo tồn văn hóa dân
tộc Chăm gắn với phát triển du lịch", Ngày hội là nơi để đồng bào Chăm ở
các địa phương gặp gỡ, giao lưu, trao đổi kinh nghiệm, nâng cao nhận thức, ý
thức trách nhiệm đối với việc gìn giữ văn hóa truyền thống, củng cố sức mạnh
khối đại đoàn kết toàn dân tộc. Đặc biệt, tại các gian trưng bày, cộng đồng
người Chăm ở mỗi địa phương trình diễn, giới thiệu nét đặc sắc riêng trong văn
hóa của mình.
Đồng bào Chăm H’roi ở tỉnh Phú Yên
hiện còn gìn giữ phong tục các lễ cúng như: Cúng bến nước, lễ mừng tuổi cho con
cháu trưởng thành, cúng ăn mừng lúa mới, lễ cầu mưa… Tại Ngày hội lần này, một
phần nghi lễ cúng lúa mới đã được các nghệ nhân dân gian tái hiện trên sân khấu
để giới thiệu đến đồng bào Chăm trong cả nước và du khách. Những hiện vật mang
dấu ấn kiến trúc Chămpa mới được khai quật từ Đồng Miễu (huyện Phú Hòa) có niên
đại từ thế kỷ IV đến VI cũng được giới thiệu đến công chúng.
Chị So Thị Sổ, nghệ nhân Chăm ở
huyện Đồng Xuân, tỉnh Phú Yên cho biết: Các nghệ nhân rất vui khi được giới
thiệu những nét đặc sắc riêng có của đồng bào Chăm H’roi ở Phú Yên đến tất cả
mọi người. Mỗi nơi có một sắc màu văn hóa khác nhau, chính vì vậy tại ngày hội
này, đồng bào Chăm cả nước được gặp nhau, chia sẻ và học hỏi để giữ gìn, phát
huy các giá trị văn hóa của dân tộc mình. Chúng tôi mong rằng ngành chức năng
tiếp tục duy trì hoạt động ý nghĩa này…
Tại khu trưng bày của tỉnh Bình
Thuận, nghệ nhân giới thiệu sản phẩm của các làng nghề truyền thống như làm
bánh gừng hay dệt thổ cẩm… Bà Long Thị Nhang, xã Bình Tiến, huyện Bắc Bình,
tỉnh Bình Thuận cho biết, dệt thổ cẩm là nghề truyền thống của gia đình bà. Bà
đã theo nghề này từ khi 15 tuổi. Từ nhiều năm nay, các sản phẩm dệt là phụ liệu
không thể thiếu đối với trang phục truyền thống của cộng đồng Chăm. Hiện nay,
sản phẩm dệt thổ cẩm còn phục vụ khách du lịch. Công việc dệt thổ cẩm không chỉ
mang lại thu nhập mà còn để lưu giữ những nét đẹp truyền thống trong văn hóa
của cha ông.
Nghệ nhân người
Chăm Phú Yên trình diễn dệt thổ cẩm. Ảnh: Phạm Cường/TTXVN
Chính sự đa dạng, khác biệt mà đồng
bào Chăm của 9 tỉnh, thành phố gồm Bình Định, Phú Yên, Ninh Thuận, Bình Thuận,
Tây Ninh, Bình Phước, An Giang, Đà Nẵng và Thành phố Hồ Chí Minh mang đến ngày
hội đã thu hút sự quan tâm của du khách và những người nghiên cứu văn hóa dân
gian.
Là người được trải
nghiệm đời sống văn hóa nhiều dân tộc, anh Hoàng Thiết, du khách đến từ Đắk Lắk
chia sẻ: Văn hóa Chăm ở mỗi địa phương có nét khác nhau. Tại ngày hội này anh
hiểu nhiều hơn về văn hóa Chăm. Riêng về âm nhạc, dân tộc Chăm có nhiều điều
khiến anh thích thú. Đây là sự trải nghiệm thực sự khác biệt với những gì đã
được học trong trường lớp. Hơn thế nữa, âm nhạc của người Chăm mang hơi thở của
tâm linh và đời sống rất lớn…
Trải qua
quá trình lịch sử, đồng bào Chăm đã sáng tạo và lưu giữ nhiều giá trị văn hóa
đặc sắc, thể hiện trong kiến trúc, trang phục, nghệ thuật, lễ hội, phong tục
tập quán và tri thức dân gian… Những di sản văn hóa của đồng bào Chăm như:
Thánh địa Mỹ Sơn (Quảng Nam) được UNESCO chọn là một trong những Di sản của thế
giới hay Di tích kiến trúc nghệ thuật Tháp Nhạn (Phú Yên) được Thủ tướng Chính
phủ xếp hạng là Di tích quốc gia đặc biệt là những minh chứng cho sự trường tồn
của văn hóa Chăm cùng với sự phát triển của nền văn hóa Việt Nam.
Ông Phan
Đình Phùng, Phó Chủ tịch Ủy ban nhân dân tỉnh Phú Yên, Phó trưởng Ban tổ chức
Ngày hội Văn hóa, Thể thao và Du lịch đồng bào Chăm lần thứ V cho biết: Những
năm qua, đời sống vật chất và tinh thần của đồng bào Chăm không ngừng được nâng
cao. Đồng bào luôn phát huy tinh thần đoàn kết, yêu nước, thực hiện tốt chủ
trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước; ra sức phát triển kinh tế,
giữ gìn bản sắc văn hóa; xây dựng khối đại đoàn kết dân tộc cùng nhân dân các
dân tộc xây dựng, phát triển quê hương đất nước ngày càng giàu đẹp. Sự đa dạng
của văn hóa đồng bào Chăm hòa cùng những giá trị lịch sử - văn hóa của nhân dân
các dân tộc anh em, tạo thành nền văn hóa Việt Nam tiên tiến đậm đà bản sắc.