Ông Đào Loan, Người có uy tín ở khu
vực 12, phường Châu Văn Liêm, quận Ô Môn (TP. Cần Thơ) chia sẻ: Đồng bào Khmer
quan niệm, đèn cầy là biểu tượng ánh sáng giúp cho tinh thần được minh mẫn,
sáng suốt; chuyện làm ăn cũng được suôn sẻ hơn và “đời người là một ngọn nến
đang cháy”, vì thế ý nghĩa của nghi thức dâng đèn hạ là hướng cho con người
nhận thức về những cái đẹp trong tương lai và có nhiều niềm tin trong cuộc
sống.
Những ngày này, đồng bào Khmer đến
các chùa đều mang theo đèn cầy và các lễ vật khác như lương thực, vật dụng cần
thiết cho chư tăng dùng trong 3 tháng nhập hạ. Trong suốt 3 tháng này, các ngọn
nến được thắp sáng lung linh trong các ngôi chùa của đồng bào Khmer bất kể ngày
hay đêm, những ngọn đèn giúp soi rõ cho chư tăng chuyên tâm học phật pháp tại
chùa suốt trong mùa nhập hạ.
Cụ bà Lý Sết, phường An Cư, quận
Ninh Kiều, TP. Cần Thơ cho biết: Năm nay, tôi hơn 70 tuổi rồi, năm nào cũng
vậy, cứ sắp đến mùa nhập hạ, tôi và con cháu cùng mang đèn và các lễ vật khác
đến chùa để làm lễ, nghi thức dâng đèn hạ là không thể thiếu trong nghi Lễ Nhập
hạ của các vị sư. Bà con Khmer rất quan tâm đến việc này, vì không phải đóng
góp cúng dường để các sư có đèn đốt mà việc dâng đèn hạ thể hiện sự soi sáng
tâm hồn của mỗi con người trên thế gian đầy cạm bẫy.
Các cây đèn cầy được phật tử dâng
đến chùa thường rất to. Gia đình khá giả thường dâng loại có trọng lượng nặng
từ 6kg/cây đến vài chục kg. Đối với các gia đình có mức sống trung bình hoặc
còn khó khăn thì vài gia đình cùng chung nhau dâng một ngọn nến, hoặc cúng
dường bằng tiền để các nhà chùa đóng tiền điện, nước trong những tháng nhập hạ.
Theo Thượng tọa Lý Hùng, Trụ trì
chùa PiTu Khô Sa RăngSây (phường An Cư, quận Ninh Kiều, TP. Cần Thơ), phật tử
dâng đèn hạ là để chùa thắp sáng trong 3 tháng nhập hạ. Trước đây, theo truyền
thống, phật tử dâng đèn bằng sáp, mù u, đèn dầu… còn ngày nay chủ yếu là dâng
đèn cầy vì thuận tiện và đèn tượng trưng cho ánh sáng trí tuệ, tượng trưng cho
mùa tu học.
“Đèn cầy phật tử dâng đến chùa thắp
trong lúc làm lễ, sau đó thì tắt bớt chớ không thắp hết một lượt. Các sư còn
phải thay phiên thức canh đèn để đề phòng hỏa hoạn”, Thượng tọa Lý Hùng chia
sẻ.
Cũng theo Thượng tọa Lý Hùng, vì đèn cầy tượng trưng cho ánh sáng trí tuệ nên phật tử dùng đèn cầy dâng lên Phật cũng là để soi tỏ chân tâm thiện ý. Dâng đèn là dâng cúng ánh sáng đến phật pháp để qua đó nhờ ánh sáng của Phật soi đường tu học cho các sư, cầu bình an, hạnh phúc cho chúng sinh và sự thanh thản cho cả người đã khuất.
Đến mùa nhập hạ, dù đi đến bất kỳ ngôi chùa nào thì, khi ở các chánh điện, phật tử đồng bào Khmer đều được soi sáng bởi những ánh nến lung linh. Dâng đèn hạ không chỉ đơn thuần là một nghi thức mở đầu trong lễ nhập hạ, mà còn là một biểu tượng tinh thần thể hiện niềm tin vững chắc vào những giá trị văn hóa truyền thống tốt đẹp trong cuộc sống.