Tại buổi lễ, bà Phan Thị Nguyệt, Phó Chủ tịch Thường trực UBND quận Bình Thủy đã ôn lại cuộc đời, sự nghiệp và những đóng góp của Thủ khoa Bùi Hữu Nghĩa với quê hương, đất nước. Lãnh đạo Trường THPT Bùi Hữu Nghĩa, quận Bình Thủy bày tỏ niềm tự hào khi ngôi trường được mang tên danh nhân văn hóa đất Tây Đô, nguyện noi gương tiền nhân, phấn đấu nâng cao chất lượng dạy và học.

    Lễ giỗ Thủ khoa Bùi Hữu Nghĩa được tổ chức trong 2 ngày, 19 và 20-2, nhằm ngày 19 và 20 tháng Giêng năm Nhâm Dần tại Di tích Lịch sử - Văn hóa cấp quốc gia Khu tưởng niệm Thủ khoa Bùi Hữu Nghĩa. Để đảm bảo công tác phòng, chống dịch COVID-19, năm nay lễ giỗ cụ Thủ khoa chỉ diễn ra phần lễ theo đúng nghi thức truyền thống. Các hương nhạc, hương lễ, học trò lễ và Ban Quản lý Di tích quốc gia Khu tưởng niệm Thủ khoa Bùi Hữu Nghĩa đã thành kính dâng hương, đăng, trà, quả tưởng nhớ công đức vị quan thanh liêm, một nhà thơ yêu nước, người con ưu tú của đất Cần Thơ. Lễ giỗ diễn ra ấm cúng, trang nghiêm, nhiều người dân địa phương và những con họ Bùi khu vực ĐBSCL đã về dâng hương tưởng nhớ tiền nhân.

    Thủ khoa Bùi Hữu Nghĩa hiệu Nghi Chi (1807-1872), quê quán tại thôn Bình Thủy, tổng Vĩnh Định (nay thuộc quận Bình Thủy, TP Cần Thơ). Năm 1835, ông đỗ thủ khoa kỳ thi Hương và sau đó được bổ nhiệm làm quan tri huyện Phước Chánh (Biên Hòa), rồi làm Tri huyện Trà Vang (nay là Trà Vinh). Cụ được biết đến là vị quan thanh liêm, được tôn vinh là “Rồng Vàng” ở đất Nam kỳ. Ngoài ra, cụ còn là một nhà thơ, nhà soạn tuồng tài năng, để lại nhiều tác phẩm giá trị, trong đó có bổn tuồng “Kim Thạch kỳ duyên”, được in lần đầu vào năm 1895, đánh dấu bước ngoặt cho sân khấu tuồng cuối thế kỷ XIX. Sau khi cụ mất, nhân dân làng Bình Thủy thờ cụ trong đình làng, hằng năm đều tổ chức lễ giỗ long trọng. Khu mộ cụ Thủ khoa được công nhận là Di tích Lịch sử - Văn hóa cấp quốc gia vào năm 1994. UBND TP Cần Thơ đã đầu tư xây dựng, mở rộng khu mộ thành Khu tưởng niệm Thủ khoa Bùi Hữu Nghĩa, đưa vào hoạt động vào năm 2012.

    Trong những ngày diễn ra lễ giỗ, hai ông lão trông coi việc tiếp khách và lo hương khói ở khu tưởng niệm là ông Lê Văn Hoằng (Chín Hoằng) và La Văn Mới (Năm Mới) cẩn thận lau dọn bàn thờ, chỉnh trang vật thờ tươm tất. Mấy mươi năm gắn bó với các kỳ lễ giỗ cụ Thủ khoa, ông Chín Hoằng và ông Năm Mới hễ cứ qua Tết là lòng lại tưởng nhớ tiền nhân, chuẩn bị tươm tất cho lễ giỗ. Ông Chín Hoằng tâm sự: “Thủ khoa Bùi Hữu Nghĩa là niềm tự hào của mảnh đất Cần Thơ. Tôi có duyên gắn bó với khu mộ, khu tưởng niệm cụ Thủ khoa từ hồi còn trẻ, nay đã là ông lão, xem ra đó là niềm vinh dự lớn của tôi”.